Ṭibb-i Tavānbakhshī (May 2022)
تأثیر بازی‌های جدی بر بازداری پاسخ، توجه انتخابی و پردازش دیداری‌فضایی در دانش‌آموزان با اختلال نارسایی توجه/بیش‌فعالی: با تأکید بر دو بازی آموزش مغز و کاگنی‌پلاس
Abstract
اهداف پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی رایانه‌ای بر بازداری پاسخ، توجه انتخابی و پردازش دیداری‌فضایی دانش‌آموزان با اختلال نارسایی توجه/بیش‌فعالی و با تأکید بر مقایسه دو بازی ساختاریافته آموزش مغز و کاگنی‌پلاس انجام شد.مواد و روش‌ها گروه نمونه پژوهش حاضر را 45 دانش‌آموز دارای اختلال نارسایی توجه/بیش‌فعالی مشغول به تحصیل در پایه‌های دوم تا ششم که به روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شده بودند، تشکیل دادند. به‌منظور تشخیص اختلال نارسایی توجه/بیش‌فعالی، علاوه بر تشخیص متخصصین مراکز فعال در حوزه این اختلال، از پرسش‌نامه پروفایل اختلال کمبود توجه/بیش‌فعالی و آزمون عملکرد یکپارچه دیداری‌شنیداری استفاده شد. شرکت‌کنندگان در پژوهش به‌صورت تصادفی در سه گروه 15نفری آموزش مغز (آزمایش 1)، کاگنی‌پلاس (آزمایش 2) و گروه کنترل جای‌گماری شدند. گروه‌های آزمایش 1 و 2 به ترتیب به‌وسیله بازی‌های ساختاریافته آموزش مغز و کاگنی‌پلاس طی مدت 2 ماه و هر هفته 3 جلسه 45 تا50 دقیقه‌ای آموزش دیدند. گروه کنترل در این بازه زمانی هیچ برنامه آموزشی دریافت نکرد. هر سه گروه قبل و بعد از اجرای برنامه مداخله در حیطه‌های بازداری پاسخ، توجه انتخابی و پردازش دیداری‌فضایی با استفاده از آزمون استروپ و خرده‌مقیاس پردازش دیداری‌فضایی آزمون هوش استنفورد بینه ارزیابی شدند. به‌منظور تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل واریانس استفاده شد.یافته‌ها نتایج حاکی از وجود تفاوت معنی‌دار در عملکرد گروه‌های آموزش نسبت به گروه کنترل در مؤلفه‌های اندازه‌گیری‌شده بود (P<0/05). با این حال، مقایسه گروه آموزش مغز و کاگنی‌پلاس تفاوت معنی‌داری بین اثربخشی برنامه کاگنی‌پلاس از نظر مؤلفه‌های بازداری پاسخ و توجه انتخابی نسبت به برنامه آموزش مغز نشان نداد (P<0/05). در مؤلفه پردازش دیداری‌فضایی، گروه آموزش مغز به‌صورت معنی‌داری عملکرد بهتری نسبت به گروه کاگنی‌پلاس از خود نشان داد (P<0/05).نتیجه‌گیری می‌توان نتیجه گرفت که بازی‌های ساختاریافته می‌توانند به بهبود عملکرد دانش‌آموزان با اختلال نارسایی توجه/بیش‌فعالی در زمینه کارکردهای عصب‌روان‌شناختی بازداری پاسخ، توجه انتخابی و پردازش دیداری‌فضایی منجر شوند. به‌طورکلی، بازی ساختاریافته آموزش مغز در زمینه پردازش دیداری‌فضایی نسبت به برنامه کاگنی‌پلاس اثربخشی بیشتری را نشان می‌دهد. هرچند در زمینه توجه انتخابی و بازداری پاسخ اثربخشی هر دو برنامه آموزشی با یکدیگر مشابه است.
Keywords
