بررسی تأثیر فرآیندهای دیاژنزی بر کیفیت مخزنی سازند آسماری (با تاکید بر بخش ماسه‌سنگی) در یال شمالی میدان نفتی آغاجاری

Abstract

سازند آسماری به سن الیگوسن- میوسن مهم‌ترین سنگ مخزن میدان نفتی آغاجاری در فرو افتادگی دزفول در جنوب غرب ایران بوده که از سنگ‌های آهکی و دولومیتی و بخش ماسه سنگی اهواز تشکیل شده است. هدف از این مطالعه شناسایی، تفکیک و تفسیر فرآیندهای دیاژنتیکی و تاثیر آنها بر کیفیت مخزنی سازند آسماری در چاه‌های شماره 30، 64 و 149 میدان نفتی آغاجاری است. مهم‌ترین فرآیندهای دیاژنزی که سنگ‌های سازند مورد نظر را تحت تأثیر قرار داده‌اند شامل انحلال، فشردگی، شکستگی، دولومیتی‌شدن، سیمانی شدن و انیدریتی شدن است. فرآیندهای انحلال (با ایجاد تخلخل حفره‌ای و قالبی)، شکستگی و دولومیتی‌شدن باعث افزایش کیفیت مخزنی و فرآیندهای انیدریتی شدن، فشردگی و سیمانی شدن باعث کاهش کیفیت مخزنی در زون‌های 3 و 4 شده‌اند. همچنین وجود بخش ماسه‌سنگی یکی از دلایل افزایش کیفیت مخزن سازند آسماری در بخش فروافتادگی دزفول است. این افزایش کیفیت مخزنی در ارتباط با جورشدگی و گردشدگی ماسه‌سنگ‌ها، اندازه دانه‌ها، شکل هندسی و گسترش آنها در میدان بوده است که باعث به‌وجود آمدن بهترین کیفیت مخزنی در رخساره‌های کوارتزآرنایتی و ماسه‌سنگ‌های آهکی شده است. رخساره‌های کوارتز آرنایتی و ماسه‌سنگ‌های آهکی بهترین کیفیت مخزنی را ایجاد کرده‌اند. زون 3 در مقایسه با زون 4 از کیفیت مخزنی بهتری برخوردار بوده که این به دلیل تاثیر فرآیندهای دیاژنزی و افزایش ضخامت ماسه سنگ‌ها است.

Keywords

• سازند آسماری
• بخش ماسه سنگی اهواز
• فرآیندهای دیاژنزی
• کیفیت مخزنی
• میدان نفتی آغاجاری