Pizhūhish/hā-yi Irtibāṭī (Oct 2020)

بازتاب ادبیات شاعرانه‌ ایرانی در انیمیشن ملی

  • پیام زین‌العابدینی,
  • ستاره شاهین

DOI
https://doi.org/10.22082/cr.2020.118953.1972
Journal volume & issue
Vol. 27, no. 103
pp. 83 – 122

Abstract

Read online

از دیرباز ایرانیان احساسات خود را در قالبی منظوم به ‌کلام یا نوشتار درمی‌آوردند و بیان شاعرانه را شیواتر و تأثیرگذارتر می‌پنداشتند. آثار به‌جا مانده از این پندار، مملو از مضامین گوناگونی؛ ازجمله پند و اندرز، طنز، عاشقانه، تاریخی، اجتماعی و غیره است. ادبیات شاعرانه ایرانی همچنان بدیع و تازه می‌نماید و گذر تاریخی نتوانسته است آن را به فراموشی بسپارد. این ادبیات، به‌عنوان خصلتی فرهنگی و ملی، هم‌اکنون ابعادی فراملی یافته و مورد توجه هنرمندان، ادیبان و روشنفکران سطوح بین‌المللی قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدفی کاربردی، ضمن درک ضرورت و اهمیت نگاهداشت این داشته فرهنگی، پس از مرور ویژگی‌های منحصربه‌فرد انیمیشن، در تلاش است تا پیوند میان ادبیات شاعرانه ایرانی و این هنر را مورد مداقه و بررسی قرار دهد. در این مقاله، ابتدا ادبیات و آرایه‌های تشکیل‌دهنده‌ آن، مانند تشخیص، استعاره، نماد و غیره تعریف شده‌اند و سپس، طبق مبانی نظری سینما و انیمیشن، با انتخاب هدفمند از موارد مطلوب، نمونه‌هایی با عنوان «زال و سیمرغ»، «رستم و اسفندیار»، «دیوار و آب»، «در امواج سند»، «اگر بهار نیاید» و «هفت شهر» از انیمیشن‌های شاعرانه برگرفته شده از شعر کهن و نو مورد تحلیل قرار گرفته‌اند. مسئله اصلی این پژوهش، چگونگی استفاده از ادبیات شاعرانه در شیوه بیانی و ساختاری انیمیشن است. روش پژوهش کیفی، با رویکردی توصیفی و فرمالیسیتی، بر اساس منابع کتابخانه‌ای و آرشیوهای صوتی و تصویری بوده است.

Keywords