روانشناسی بالینی و شخصیت (Jun 2024)

وفاداری به طرح درمان در مداخله‌های مدرسه‌مبنا

  • محمد مهدی کاوه سمنانی,
  • سعید اکبری زردخانه,
  • امید شکری,
  • جلیل فتح آبادی

DOI
https://doi.org/10.22070/cpap.2023.17656.1356
Journal volume & issue
Vol. 22, no. 1
pp. 123 – 136

Abstract

Read online

روش ­شناسی، مبنای طراحی یک مداخله مؤثر است. در مطالعات مدرسه ­مبنا اصطلاح «وفاداری به طرح درمان» یا «طرح مداخله» شامل راهبردهای روش‌شناختی است که برای نظارت بر مداخله‌های کاربردی ضروری است و به این معناست که مداخله همان­گونه که طراحی‌شده انجام و مؤلفه ­های اصلی مداخله منجر به ایجاد نتایج مطلوب شده است. وفاداری به طرح درمان سازه­ای چندبعدی است که شامل ابعاد پایبندی به مداخله، کیفیت مداخله، کمیت مداخله و فرایند مداخله می­شود. این سازه، پژوهش­گر را کمک می­کند تا از روایی و پایایی مداخله‌های بالینی مطمئن شود. گزارش وفاداری به درمان و پیاده ­سازی یک طرح مداخله، راهبردهایی در مورد چگونگی اجرای مداخله، سازگاری طرح مداخله در بافتار موردنظر و موانع پیش­روی طرح در پیاده­سازی و نگهداری ارائه می­دهد. در غیر این­صورت سایر پژوهشگران و کاربران از شرایط انجام طرح مطلع نخواهند شد. بنابراین، تعیین سطح مطلوب این سازه در مداخله‌ها و اندازه­ گیری آن بسیار مهم است. در دهه ­های اخیر به‌تدریج توجه پژوهشگران بیش‌ازپیش به اهمیت وفاداری به طرح درمان جلب شده است. اما به نظر می­رسد این مقوله نیازمند توجه جدی­تر از سوی پژوهشگران است. از سویی وفاداری به طرح درمان در مداخله‌ه ای مدرسه ­مبنا با توجه به تنوع بافتار و چیدمان مدارس و همچنین محیط پویای مدرسه توجه ویژه­ای را می­ طلبد. برخی از پژوهشگران و نشریات معتبر در سال­های اخیر بر این باورند، بدون گزارش وفاداری به طرح درمان نمی­توان مطمئن بود تغییرات رفتاری در آزمودنی­ ها نتیجه تأثیر متغیر مستقل است. این نوشتار تلاش می­کند تا ابعاد وفاداری به طرح درمان را در مداخله‌های مدرسه­ مبنا معرفی نماید.

Keywords