مجله علوم تربیتی (Mar 2015)
تبیین چیستی و چگونگی تربیت هنری از منظر رویکرد تلفیقی رئالیسم انتقادی روی باسکار
Abstract
هدف این پژوهش چیستی و چگونگی تربیت هنری از منظر رویکرد تلفیقی رئالیسم انتقادی روی باسکار می‌باشد. در این زمینه دو سؤال مورد بررسی قرار گرفته است: 1- رویکرد تلفیقی به هنر چیست؟ 2- تربیت هنری از منظر تلفیقی چگونه قابل تحقق می‌باشد؟ پاسخگویی به سؤالات فوق با به کارگیری روش تحلیلی- استنتاجی بوده است. بر اساس پژوهش انجام گرفته نتایج به این شرح می‌باشند: در رابطه با سؤال یک پژوهش، رویکرد تلفیقی به هنر بر اساس دیدگاه باسکار به معنای به کارگیری توأمان رشته‌ای و میان رشته‌ای می‌باشد؛ یعنی وجود درس هنر با اهداف، اصول و قواعد (بعد رشته‌ای)، همراه با کارکردهایی که دلالت بر ارتباط هنر با سایر دروس و رشته‌ها و ابعاد مختلف زندگی (بعد میان رشته‌ای) داشته باشد؛ لذا درس هنر باید به آموزش خصایص ذاتی هنر و قواعد خلق اثر هنری و آموزش کارکردهای فردی، اخلاقی، دینی، اجتماعی هنر توجه داشته باشد. در رابطه با سؤال دوم، نتایج این پژوهش نشان دهنده‌ی آن است که ضروری است مؤلفه‌های اصلی تعلیم و تربیت از جمله معلم، دانش‌آموز، محتوا و شیوه‌های ارزشیابی متناسب با اقتضاء رویکرد تلفیقی مورد بازنگری قرار گیرند. معلم باید آشنا به فلسفه‌ی هنر، قواعد خلق اثر هنری و کارکردهای هنر باشد. دانش‌آموز باید تشویق به خلق اثر بر اساس قواعد باشد. محتوا باید متمرکز بر سه سطح بنیادین، واسطه‌ای و فرعی باشد و ارزشیابی ناظر بر میزان تحقق اقتضائات این سه سطح در دانش‌آموزان باشد.
