مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی (Mar 2021)

تبیین ابعاد و معیارهای آرمان شهر رضوی با تأکید بر عدالت در شهر و شهرسازی

  • اصغر مولائی

DOI
https://doi.org/10.22070/nic.2021.14031.1081
Journal volume & issue
Vol. 4, no. 1
pp. 231 – 258

Abstract

Read online

تبیین آرمان شهر بر مبنای آموزه­های اسلامی، یکی از ضرورتهای نیل به سعادت جامعه اسلامی است. جامعه مسلمانان در عصر حاضر با مسائل عدیده­ اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی به ویژه در عرصه معماری و شهرسازی مواجه است که بازشناسی وضع موجود و ارائه الگویی اسلامی را ضروری می­نماید. نبود معنویت و آرامش پایدار، دنیاطلبی و ثروت­اندوزی، منفعت­گرایی، افراط در مصرف­گرایی، آشفتگی در فضاهای شهری، ساخت و سازهای نابسامان، روند فزاینده تخریب محیط­زیست از جمله تهدیدهای مهم جامعه معاصر ایرانی محسوب می­شوند. آرمان شهر رضوی که برمبنای آموزه­های امام هشتم شیعیان تبیین می­شود؛ راهکارهای حقیقت­گرایی در تمامی ابعاد زندگی بشری را پیش­روی انسان می­گذارد؛ که سعادت وی را به دنبال دارد. از این رو سوال اصلی پژوهش عبارت است از اینکه اصول و راهبردهای نیل به آرمان شهر رضوی کدامند؟ این پژوهش با هدف ارائه الگویی جامع برای مطالعه شهرها از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب با محوریت آموزه­های رضوی، با روش تحقیق تحلیلی، اسنادی و میان­رشته­ای و شیوه­های مطالعه کتابخانه­ای و تحلیل محتوای متون انجام شده است. نتایج مطالعه بیانگر آن است که ارکان آرمان شهر رضوی شامل کرامت انسانی، تواضع، حسن خلق، همیاری، مهربانی و محبت، تکریم محیط­زیست،اعتدال و میانه روی و احترام به طبیعت و خلقت زیست محیطی است که در حل مسائل شهرهای معاصر راهگشا هستند.. به طوری که برنامه­ریزی و طراحی قوانین، مقررات و قواعد موجود در حوزه­های آموزشی و اجرایی بازشناسی و تصحیح گردد. سپس برای نهادینه نمودن آنها در تمامی ابعاد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی، در کنار برنامه­های بلندمدت و میان مدت، اقدامات تشویقی، توصیه­ای و سلبی اتخاذ گردد.

Keywords