مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی (Mar 2021)
تبیین ابعاد و معیارهای آرمان شهر رضوی با تأکید بر عدالت در شهر و شهرسازی
Abstract
تبیین آرمان شهر بر مبنای آموزههای اسلامی، یکی از ضرورتهای نیل به سعادت جامعه اسلامی است. جامعه مسلمانان در عصر حاضر با مسائل عدیده اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی به ویژه در عرصه معماری و شهرسازی مواجه است که بازشناسی وضع موجود و ارائه الگویی اسلامی را ضروری مینماید. نبود معنویت و آرامش پایدار، دنیاطلبی و ثروتاندوزی، منفعتگرایی، افراط در مصرفگرایی، آشفتگی در فضاهای شهری، ساخت و سازهای نابسامان، روند فزاینده تخریب محیطزیست از جمله تهدیدهای مهم جامعه معاصر ایرانی محسوب میشوند. آرمان شهر رضوی که برمبنای آموزههای امام هشتم شیعیان تبیین میشود؛ راهکارهای حقیقتگرایی در تمامی ابعاد زندگی بشری را پیشروی انسان میگذارد؛ که سعادت وی را به دنبال دارد. از این رو سوال اصلی پژوهش عبارت است از اینکه اصول و راهبردهای نیل به آرمان شهر رضوی کدامند؟ این پژوهش با هدف ارائه الگویی جامع برای مطالعه شهرها از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب با محوریت آموزههای رضوی، با روش تحقیق تحلیلی، اسنادی و میانرشتهای و شیوههای مطالعه کتابخانهای و تحلیل محتوای متون انجام شده است. نتایج مطالعه بیانگر آن است که ارکان آرمان شهر رضوی شامل کرامت انسانی، تواضع، حسن خلق، همیاری، مهربانی و محبت، تکریم محیطزیست،اعتدال و میانه روی و احترام به طبیعت و خلقت زیست محیطی است که در حل مسائل شهرهای معاصر راهگشا هستند.. به طوری که برنامهریزی و طراحی قوانین، مقررات و قواعد موجود در حوزههای آموزشی و اجرایی بازشناسی و تصحیح گردد. سپس برای نهادینه نمودن آنها در تمامی ابعاد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی، در کنار برنامههای بلندمدت و میان مدت، اقدامات تشویقی، توصیهای و سلبی اتخاذ گردد.
Keywords