Covid-19 Salgınının Türkiye’de Finansal Yatırım Araçları Üzerindeki Etkisi

Abstract

COVID-19 salgını ekonomide arz ve talep kanallarının bozulmasına neden olarak sağlık krizinden ekonomik krize dönüşmüştür. Bu durum ekonomide belirsizliğin artmasına neden olmuştur. COVID-19’a bağlı gelişen ekonomik belirsizlik, ekonomik birimlerin yatırım kararlarını etkileyerek finans piyasalarında dalgalanmaların ortaya çıkmasını beraberinde getirmiştir. Bu yönüyle bu çalışma çok yönlü etkisi olan salgının Türkiye’deki alternatif finansal araçlar üzerindeki etkisini araştırmayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda çalışmada, salgının ne zaman sona ereceğinin bilinememesinin finansal piyasalarda yarattığı belirsizlikle birlikte risk ve riske bağlı oynaklığın artacağı ve ekonomik birimlerin güvenli liman arayışına gireceği hipotezi test edilmektedir.Bu kapsamda hisse senedi kapanış fiyatları, gram altın fiyatları, USD/TL dolar kuru, bitcoin ve gecelik repo faiz oranı değişkenleri alternatif finansal araçlar olarak dikkate alınmıştır. COVID-19’un etkisi aktif vaka ve ölüm sayıları ile ölçülmüştür. Çalışmada söz konusu değişkenlere ilişkin günlük getiri serileri kullanılarak 02.01.2020 ve 30.07.2021 tarihleri arasında EGARCH modeli yardımıyla analiz yapılmıştır. Literatürden farklı olarak half-life volatilite modellemesiyle COVID-19 döneminde alternatif yatırım araçlarının şoklar karşısındaki asimetrik oynaklık yapıları tahminlenmiş ve şokların etki süresi hesaplanmıştır.Ulaşılan sonuçlara göre bitcoin ve faiz oranı üzerinde oynaklık kalıcılığının olduğu buna karşın altın piyasasında ise şokun oynaklık üzerinde kalma süresinin düşük olduğu gözlemlenmiştir. Aynı zamanda, negatif haberlerin hisse senedi, altın ve faiz oranı üzerinde, pozitif haberlerin ise dolar ve bitcoin üzerinde daha etkili olduğu görülmüştür. COVID-19’a bağlı vaka sayılarının hisse senedi, altın ve faiz oranında oynaklığı arttırıcı bir etki yarattığı buna karşın dolar ve bitcoin üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olmadığı bulunmuştur.