نشریه مهندسی معدن (Jul 2017)
ارزیابی ریسک خودسوزی زغال سنگ در انباشت گاه زغال به روش تحلیل درخت خطای فازی
Abstract
خودسوزی یا اکسیداسیون مستقیم زغالسنگ یکی از مشکلات مهم در معادن زغالسنگ است. پدیده خودسوزی زغالسنگ یک خطر جدی با نتایج زیانبار اقتصادی، پیامدهای نامطلوب زیست محیطی و خسارتها و مشکلات ناخواسته در زمینه سلامتی است. برای جلوگیری از این نتایج، فرآیندهایی که منجر به وقوع این پدیده میشوند باید درک و سپس اقدامات لازم برای جلوگیری از آن بهعمل آید. هدف از مطالعه حاضر ارزیابی ریسک خودسوزی با استفاده از روش تحلیل درخت خطا در محیط فازی در معادن زغالسنگ است. در این تحقیق ابتدا عوامل مؤثر در خودسوزی زغالسنگ شناسایی شدهاند. سپس با استفاده از روش تحلیل درخت خطا (FTA) به ریشهیابی خطر خودسوزی زغالسنگ پرداخته شد. بهمنظور محاسبه احتمال رویدادهای اساسی و در نهایت رسیدن به نرخ احتمال وقوع رویداد نهایی (خطر خودسوزی زغالسنگ) و با توجه به اینکه رفتار خودسوزی زغال پیچیده بوده و دستیابی به احتمال دقیق رویدادهای اساسی در ساختار درخت خطای این رویداد دشوار و با عدم قطعیت همراه است، برای تخصیص وزن احتمالات به رویدادهای اساسی از منطق و اعداد فازی استفاده شد. مراحل منطق فازی با انتخاب تیمی متشکل از کارشناسان مجموعه معادن شرکت زغالسنگ البرز شرقی، آغاز و به برآورد نرخ احتمال رویدادهای اساسی ختم شد. سپس مجموعههای برشی حداقل (MCS) ردهبندی و بحرانیترین آنها نیز مشخص شدند. نتایج نشان داد که احتمال وقوع خطر خودسوزی زغالسنگ در انباشتگاههای زغالی موجود در سطح زمین درمجموعه معادن زغالسنگ البرز شرقی (طزره)، 13 درصد است. همچنین با توجه به تعیین مجموعههای برشی حداقل بحرانی، روشهای کنترلی بهمنظور کاهش تأثیرات منفی و جلوگیری از وقوع صدمات و خسارات جانی و مالی پیشنهاد و ارائه شد.