Ana Dili Eğitimi Dergisi (Oct 2022)
Türkçe Dil Bilgisi Öğretimine Bütüncül Bir Yaklaşım: Dil Bilgisiyle İlgili Kazanımların Program ve Ders Kitaplarındaki Görünümleri
Abstract
Temelde anlama ve anlatma becerilerini geliştirmeyi hedefleyen Türkçe eğitimi alanında, söz varlığı ve dil bilgisi öğretimiyle doğru orantılı bir programlama ve süreç tasarımına ihtiyaç duyulur. Bu araştırmada, Türkçe Dersi Öğretim Programındaki dil bilgisi öğrenme alanıyla ilişkili kazanımların beceri alanlarına dağılımı ve ders kitaplarındaki etkinliklerde görünüm sıklığı, etkinlik tasarımlarında tercih edilen yöntem/tekniklerin niteliği ve ele alınan konuların dağılımını ortaya koymak amaçlanmıştır. Nitel olarak planlanan araştırmada veriler, doküman analizi yöntemiyle elde edilmiş; veri kaynakları 2019 Türkçe Dersi Öğretim Programı ve 2021-2022 eğitim-öğretim yılında okutulan 5, 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarından oluşturulmuştur. Doküman analizi tekniğiyle yapılan incelemede; programda, dil bilgisi öğrenme alanına giren kazanımların, sözcüklerin anlam boyutlarının tüm sınıf düzeylerinde kazandırılmasını destekleyenler ağırlıkta olmakla birlikte, dilin yapısal boyutlarının sınıf düzeylerine göre aşamalı olarak işlendiği ve tüm ders kitaplarında karşılık bulduğu görülmüştür. Dil bilgisi öğrenme alanıyla ilgili etkinliklerde kimi zaman iç içe geçen otuz sekiz farklı tekniğin kullanıldığı; bunların ağırlıklı olarak metin, cümle, sözcük/sözcük gruplarının yanı sıra paragraf, film/video, görsellere dayandırıldığı görülmüştür.
Keywords
