Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi (Dec 2024)
ALEVİLİK ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA: BAYBURT ÖRNEĞİ
Abstract
Alevilik denildiğinde yeknesak bir toplum düşünülmesine rağmen birçok şehre ve bölgeyeyayılmış Aleviliğin, birbirinden farklı düşüncelere sahip olduğu araştırmalar sayesinde günyüzüne çıkmaktadır. Kültürü ve inancı yaşayan ve yaşatan kesimlere yönelik çalışmalarhem özgünlük yönünden hem de pratikteki yansımaları görebilmek açısından oldukça önemtaşımaktadır. Bayburt nüfusunun çoğunluğunu Sünnî-Hanefî kesim temsil etmekte, küçük birkısmını ise Aleviler oluşturmaktadır. Bayburt’ta yaşayan Aleviler bilimsel çalışmalara konuolmamıştır. Bu çalışma ile Bayburt ilinde bulunan sekiz Alevi köyünde yaşayan insanlarınAlevi inancıyla kültürel ve toplumsal bağlarının ortaya konulması, Sünnî halk ile iletişimbiçiminin değerlendirilmesi ve gelecek kuşaklara inancın aktarılması gibi pek çok soruyacevaplar aranmıştır. Yöntem olarak nitel araştırma metodu, mülakat tekniği kullanılmıştır. Bubağlamda Bayburt’ta bulunan Alevi köyler ziyaret edilmiş, buradaki insanlarla gerçekleştirilenmülakatlarla dinî yaşam, inanç ve kültürlerine dair bilgiler katılımcılardan elde edilmiştir.Çalışmamızda mülakat tekniğine uygun olarak Alevilerin tecrübeleri, kendilerini nasılyorumladıkları, dünyalarını nasıl inşa ettikleri, deneyimlerine nasıl bir anlam yüklediklerianlamlandırılmaya çalışılmıştır. Çalışma sonucunda Bayburt’taki Aleviliğin yalnızca ziyaretgâhgibi yerlerde dua edilen, ibadet ve erkândan kopulan, yeni nesillere aktarımında oldukçasorunlar barındıran bir durumda olduğu, kültürün ve inancın yok olma riskiyle karşı karşıyakaldığı tespit edilmiştir
Keywords
