Yüzey Akış ve Sediment Modellerinin Coğrafi Bilgi Sistemi Yardımıyla Uygulanması

Abstract

Bu çalışmada, dünyada yaygın şekilde kullanılan yağış - yüzey akış - erozyon modellerinden olan AGNPS, SVVRRB ve GLEAMS'ın CBS yardımıyla uygulanışı, CBS’nin bu modellere sağlayacağı yararların belirlenmesi ve modellerin geçerliliğinin araştırılması amaçlanmıştır. Ankara - Yenimahalle - Güvenç havzasında yapılan çalışmada CBS yardımıyla havza alanının ve alt havza sınırlarının belirlenmesi yanında akımın geldiği hücre, hücrenin ait olduğu alt havza, hücre alanı, ortalama yüksekliği, eğimi, yöneyi, topografik katsayı, akım uzunluğu, akım yolu eğimi, konsantrasyonun başladığı eğim ve uzunluk belirlenmiştir. Çalışmada ele alınan 1989-1997 yıllarının ortalamasına göre 464.4 mm yağış sonucu 100.0 mm akım, 29.6 mm yüzey akış olmuştur. SVVRRB 39.8 mm akım, AGNPS 48.5 mm, GLEAMS 34 5 mm yüzey akış olacağını tahmin etmiştir. Yıllık ortalama sediment verimi 3.6 t/ha olan havzada AGNPS modeli ortalama 19.9 t/ha (en az 5.5, en fazla 33.0 t/ha), SVVRRB modeli ortalama 19.8 t/ha (en az 0.1, en fazla 63.9 t/ha). GLEAMS modeli ise ortalama 1.3 t/ha (en az 0.2, en fazla 2.2 t/ha) sonuç vermiştir

Keywords

• yüzey akış
• erozyon
• sediment miktarı
• agnps
• svvrrb. gleams
• cbs
• güvenç havzası