Pamukkale Üniversitesi İşletme Araştırmaları Dergisi (Dec 2022)
Bölgesel Kalkınma ve İnovasyon Sarmal Modelleri İlişkisi: Türkiye Örneği (2010-2019)
Abstract
Sürekli Ülkeler arasındaki gelir farklılıklarının yanı sıra aynı ülke içinde farklı bölgelerde gelir dağılımının değiştiği görülmektedir. Bu bağlamda ülke genelinde uygulanacak genel büyüme politikalarının yanı sıra gelişmişlik farklarını en aza indirecek bölgesel kalkınma politikalarının uygulanması önemlidir. Son dönemde gelişen Üçlü Sarmal Modeli (Triple Helix) üniversite, sanayi ve devlet ilişkisini ve etkileşimini analiz ederek yenilik ve bölgesel kalkınmayı etkileyen faktörleri ortaya koymaktadır. Bu çalışmada üçlü sarmal modelinin Türkiye için geçerliliği TÜİK’in belirlediği 12 alt bölge ekonomisinin 2010-2019 yılı verileri kullanılarak panel veri analizi yaklaşımı ile araştırılmıştır. Modeldeki Üniversite faktörü, Bölgesel Yüksek Lisans ve Doktora Mezunu Sayısı değişkeniyle; Sanayi faktörü Bölgesel İstihdam Oranı değişkeni ile ve Kamu faktörü Bölgesel Hükümetin Toplam Bütçe Harcamaları değişkeni ile analizde kullanılmış ve bölgesel gelire etkisi araştırılmıştır. Elde edilen sonuçlar bölgesel istihdam oranı ve hükümet harcamalarındaki artışların, bölgesel kişi başına düşen gayri safi yurt içi hasılayı (GSYİH) artırdığını fakat yüksek lisans ve doktora mezunu sayısının bölgesel gelir üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir katkısının olmadığını göstermiştir. Bu bağlamda üçlü sarmal modelinin de önerdiği üzere üniversitenin bölgesel geliri artırmaya daha fazla katkı sunmasının önünü açacak ve iş birliğinin geliştirilmesini sağlayacak adımların atılması önemlidir.
Keywords