Bulletin of the Mineral Research and Exploration (Oct 2016)
PERTEK (TUNCELİ) DOLAYININ ÜST KRETASE-TERSİYER JEOLOJİSİ/STRATİGRAFİSİ
Abstract
Çalışma alanın temel jeolojik birimleri, Paleozoyik-Mesozoyik yaşlı Keban metamorfitleri ve Geç Kretase yaşlı Elazığ magmatitleridir. Bu temel birimler orta Maastrihtiyen’deki son çarpışma ile yanyana gelmişler, yükselerek, erozyona uğramış ve geç Maastrihtiyen-Paleojen yaşlı çökeller için kaynak alanı oluşturmuşlardır. Üst Kretase-Paleojen çökelleri, yaşlarının ve litolojilerinin belirlenebilmesi için sistematik olarak örneklenmiştir. Yeni yaş verilerine ve stratigrafik konumlarına göre denizel birimler Harami, Seske ve Kırkgeçit formasyonlarıdır. Geç Oligosen-Erken Miyosen yaşlı Alibonca formasyonu ile Pliyosen yaşlı Karabakır formasyonu çalışılan alanın diğer birimleridir. Harami formasyonu alt bölümünde kumtaşı ara tabakalı tanetaşı, üst bölümünde beyaz renkli kireçtaşından oluşur ve geç Maastrihtiyen-Tanesiyen yaşlıdır. Seske formasyonu alt bölümünde çakıltaşı üst bölümünde ise bol nummulitli ve ofiyolit kırıntılı karbonat çimentolu kumtaşından oluşur, geç Kuviziyen - erken orta Lütesiyen yaşındadır. Kırkgeçit formasyonu kumtaşı-silttaşı-kireçtaşı ardalanmasından oluşur, erken Bartoniyen-erken Şattiyen yaşlıdır. Alibonca formasyonu en alt bölümünde çakıltaşı, orta bölümünde resifal kireçtaşı ve üst bölümünde ise algli kireçtaşı ara tabakalı killi kireçtaşından oluşur ve geç Şattiyen-orta Burdigaliyen yaşındadır. Karabakır formasyonu Pliyosen yaşlı; çakıltaşı-çamurtaşı ve lokal olarak piroklastiklerle lav ara seviyelerinden oluşur. Pertek Andezit Üyesi ve Bazalt üyesi Karabakır formasyonunun sedimanter litolojileriyle yanal ve düşey yönde geçişlidir. Birimi yaşlandıracak veri yoktur, ancak litostratigrafik konumuna göre Pliyosen yaşında olduğu varsayılmıştır. Çalışma alanında Geç Kretase, Erken Eosen, orta-geç Lütesiyen, Orta?-Geç Miyosen ve en Geç Pliyosen sırasında makrotektonik olaylar yaşanmıştır. Son tektonik dönem sırasında, D-GD sunda DAF tarafından sınırlandırılan Anadolu plakası batıya doğru hareket etmeye başlamıştır, çalışılan alanda ise sağ-yanal doğrultu atımlı Pertek fayı aktivite kazanmıştır.
Keywords
