تحقیقات تاریخ اجتماعی (Jun 2016)
فهم تحول و تطور اسطوره فرهایزدی؛از عهدساسانی تا دوران اسلامی
Abstract
اسطوره فرهایزدی از مهمترین ارکان اندیشه سیاسی ایران باستان و جزو مولفههای اصلی مفهوم شاهیآرمانی بود. این اسطوره کارویژههای سیاسی مشروعیتآفرین داشت، رفتهرفته دستخوش تحول معنایی شد. پرسش اصلی پژوهش حاضر آن است که سازوکار این تحول معنایی و تطور محتوایی چه بود؟ در این جستار با روش تحلیلی-تفهمی مبتنی بر معناکاوی و فهم همدلانه شواهد تاریخی ذیل رهیافت جامعهشناسی تفهمی، این موضوع بررسی می‌شود. در عین حال چارچول مفهومی از نظریه کنشگفتاری آستین و جامعهشناسی کنش معنادار با اتکا بر آرای پیتر وینچ به روش گردآوری دادهها و روش کتابخانهای استفاده شده است. نتیجه آنکه، اسطوره فره در چارچوب قواعد فرهنگی عهدساسانی، برخوردار از محتوای کیهانشناسانه، اساطیری و معانی اجتماعی بافروپاشی ساسانیان با هدف احیای کارویژه های سیاسی آن بازسازی صوری شد، درحالی که بسیاری از کارویژههای اجتماعی خود را ازدستداده و درنتیجه نبود درک اجتماعی عمیق، به‌لحاظ فرم و محتوا دستخوش دگرگونیها و تطورات گوناگون شد.
