Ψυχολογία: το Περιοδικό της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας (Oct 2020)
Η λειτουργία της οικογένειας με ένα παιδί με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες: Μια συγκριτική μελέτη
Abstract
Η εργασία εστιάζεται στα χαρακτηριστικά της οικογένειας η οποία έχει ένα παιδί με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (α./ε.ε.α.). Το δείγμα της έρευνας αποτελούν 60 πυρηνικές οικογένειες: 30 οικογένειες παιδιών με α./ε.ε.α. και 30 οικογένειες παιδιών χωρίς α./ε.ε.α. (συνολικά 234 άτομα: 120 γονείς και 114 παιδιά). Για τη συλλογή των δεδομένων χρησιμοποιήθηκαν ημιδομημένη συνέντευξη, ερωτηματολόγια και προβολικές δοκιμασίες. Τα ευρήματα καταδεικνύουν ότι η συνθήκη της αναπηρίας του παιδιού καθορίζει την οργάνωση και το περιεχόμενο των ρόλων των υποσυστημάτων και τις αναπαραστάσεις των μελών του οικογενειακού συστήματος. Οι οικογένειες είναι παιδοκεντρικές και εμφανίζουν δυσκολία προβολής στο μέλλον. Τα αδέρφια λειτουργούν ως μοχλοί ισορροπίας. Επιπρόσθετα, βρέθηκε ότι δεν υπάρχει στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ γονιών (με ή χωρίς παιδί με α./ε.ε.α.) ως προς: (α) τη λειτουργία της οικογένειας (συνοχή, προσαρμοστικότητα και τύπο οικογένειας), (β) το βαθμό ικανοποίησης από το γάμο, (γ) τις στρατηγικές αντιμετώπισης αγχογόνων καταστάσεων, και (δ) τον αριθμό των πλεγμάτων στήριξης και το βαθμό ικανοποίησης από αυτά. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της μελέτης, οι οικογένειες με ένα παιδί με α./ε.ε.α. εμφανίζουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά στην οργάνωση και τη λειτουργία τους συγκριτικά με τις οικογένειες παιδιών χωρίς α./ε.ε.α και παράλληλα έχουν μια διακριτή δυναμική, η οποία ωστόσο δεν τις καθιστά δυσλειτουργικές.
Keywords