Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi (Dec 2023)

Körfez Ülkelerinin Savunma Politikaları

  • Abdullah Erboğa

DOI
https://doi.org/10.26513/tocd.1349763
Journal volume & issue
Vol. 10, no. 2
pp. 15 – 47

Abstract

Read online

Körfez ülkeleri savunma alanında neden aktör çeşitlenmesine yönelmektedir? Çalışma, araştırma sorusunu cevaplarken son yıllarda aktif dış politikasıyla kendilerinden söz ettiren üç Körfez ülkesine; Suudi Arabistan, BAE ve Katar’a odaklanacaktır. Üç Körfez ülkesinin siyasi hedeflerini, ulusal güvenlik stratejilerini ve bu strateji doğrultusunda takip ettikleri savunma politikalarını açıklamaya çalışacaktır. Süreç Analizi yönteminin kullanılacağı çalışmada, uluslararası saygın kuruluşların Körfez ülkelerinin savunma alanına ait oluşturduğu verilerden yararlanılacaktır. Bölgesel ölçekte güçlü bir oyuncu olarak yer almaya çalışan Katar, BAE ve Suudi Arabistan’ın özellikle Arap İsyanları sürecinde Ortadoğu uluslararası ilişkilerinde etkin olduklarını söylemek mümkündür. Bu bağlamda Körfez ülkelerinin savunma politikalarında Arap İsyanları’nın ciddi bir dönüşüm süreci olarak ortaya çıktığını söylemek mümkündür. ABD’nin Körfez bölgesi de dahil olmak üzere küresel askeri maliyetleri üstlenmekten vazgeçmeye başlaması elbette Körfez ülkelerinin savunma politikalarını önemli ölçüde etkilemiştir. Katar, BAE ve Suudi Arabistan, ABD’nin güvenlik şemsiyesini kaldırması ve askeri varlığını azaltmasıyla birlikte yeni savunma tasarımları için gerekli olan araçları/silah sistemlerini tedarik etmek adına yüksek oranda silahlanmaya ve bunun içinde aktör çeşitlendirmesine yönelmişlerdir. Çalışmanın temel iddiası her ne kadar Körfez ülkeleri savunma ihtiyaçlarını karşılamak için yeni stratejik ortaklar arayışı içinde olsa da, uluslararası sistemdeki tek kutuplu yapının değişme olasılığının düşük olması nedeniyle Körfez ülkelerinin savunma politikalarında eksen kayması ihtimalinin zayıf olduğunu ileri sürmektedir.

Keywords