حسابداری و بودجه‌ریزی بخش عمومی (Apr 2025)

بررسی عوامل مؤثر بر نظارت مالی بر بودجه بخش عمومی کشور: رویکرد معادلات ساختاری

  • داود حاجی حسینی,
  • محمد حسنی,
  • زهرا پور زمانی,
  • مهران متین فرد

DOI
https://doi.org/10.22034/psab.2025.214138
Journal volume & issue
Vol. 6, no. 1
pp. 52 – 85

Abstract

Read online

برقراری یک نظام نظارت مالی مناسب کمک مؤثری به استفاده صحیح و مناسب از منابع مالی در اختیار دستگاه‌های اجرایی می‌گردد. برای تحقق این هدف ضروری است تا شاخص‌های مؤثر بر نظارت مالی بر بودجه بخش عمومی کشور شناسایی شود. این پژوهش، درصدد ارائه مدلی مناسب نظارت مالی بر بودجه دستگاه‌های اجرایی کشور با رویکرد نظارت درونی است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل 131 از ذیحسابان و مدیران کل امور مالی و معاونان ذیحسابی دستگاه‌های اجرایی کشور، مدیران، معاونان و رؤسای ادارات و کارشناسان حوزه نظارت مالی در وزارت امور اقتصادی و دارایی، سازمان برنامه و بودجه کشور و همچنین حسابرسان سازمان حسابرسی می‌باشند. شاخص‌های مؤثر بر نظارت مالی بر بودجه بخش عمومی با استفاده از روش کیفی فراترکیب و با بررسی مبانی نظری و مرور پیشنه‌های تحقیق، شناسایی و در 8 بعد طبقه‌بندی گردید و سپس از خبرگان جامعه درخصوص اهمیت‌ها هریک از شاخص‌ها نظرخواهی شد. به کمک مدل‌سازی معادلات ساختاری PLS، داده‌ها تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که مدل طراحی شده با 8 بعد شامل، ارکان نظارت مالی، آموزش و منابع انسانی، فرهنگ سازمانی و ارزش‌های اخلاقی، استراتژی و راهبردهای نظارتی، پیش‌بینی احکام و قوانین نظارتی، زیرساخت‌های نظارتی، ابزارهای اعمال نظارت مالی و طراحی رویه‌ها و روش‌های نظارت و کنترل مالی، رابطه مثبت و معناداری با عملکرد نظارت مالی بر بودجه دستگاه‌های اجرایی کشور دارند.

Keywords