Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (Apr 2025)
Kimya Öğretmeni Yetiştirme Programlarının Karşılaştırılması: Türkiye ve Hollanda Örneği
Abstract
Bu karşılaştırmalı eğitim araştırmasında, Türkiye’de Hacettepe Üniversitesi ve Hollanda’da Hogeschool Utrecht Kimya Öğretmeni yetiştirme programlarının öğretmen yetiştirme sistemi, zorunlu alan eğitimi dersleri, zorunlu öğretmenlik meslek bilgisi dersleri, öğretmenlik uygulamaları ve seçmeli dersler açısından benzerlik ve farklılıklarının belirlenerek karşılaştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla nitel araştırma desenlerinden bütüncül çoklu durum deseni kullanılmıştır. Verilerin toplanmasında doküman incelemesi yapılmış ve her iki üniversitenin resmî genel ağ sitesinden kimya öğretmenliği lisans programlarına ulaşılmıştır. Elde edilen veriler betimsel analiz yöntemiyle çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda Türkiye ve Hollanda kimya öğretmeni yetiştirme programlarında; lisans eğitimi ve pedagojik formasyon eğitimi açısından öğretmen olunması için izlenmesi gereken süreç ve mezun olunması için alınması gereken Avrupa Kredi Transfer Sisteminde (AKTS) benzerlikler olduğu, ancak zorunlu alan /alan eğitimi, zorunlu meslek bilgisi dersleri ve seçmeli dersler ile öğretmenlik uygulamaları açısından önemli farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. Zorunlu alan eğitimi derslerinin Türkiye'de 49 saati teorik, 12 saati uygulamalı iken, Hollanda'da 42 saati teorik, 36 saati uygulamalıdır. Türkiye'de öğretmenlik meslek bilgisi dersleri (Öğretmenlik Uygulaması 1 ve 2 dışında) tamamen teorik (toplam 28 saat) iken, Hollanda'da dersler teori, grup çalışması ve saha çalışması (her biri 12 saat) arasında dengelenmiştir. Ayrıca, Türkiye'de öğretmenlik uygulamaları dördüncü yılın son iki yarıyılında yoğunlaşırken (24 AKTS), Hollanda'da bu uygulamalar dört yıllık programa entegre edilmiş ve daha kapsamlıdır (84 AKTS). Seçmeli derslere Türkiye’de 60 AKTS ayrılırken, Hollanda’da 30 AKTS ayrılmakta ve daha çok alanda uzmanlaşmaya ve derinliğe odaklanılmaktadır. Ulaşılan sonuçlar doğrultusunda; tüm öğretmen yetiştirme programlarını kapsayan öneriler uygulamalı eğitimin arttırılması, profil oluşturma ve uzmanlaşma, disiplinler arası eğitim, araştırma ve proje odaklı eğitim, mesleki gelişim ve danışmanlık başlıkları altında sunulmuştur.
