تنش های محیطی در علوم زراعی (Jun 2023)

تأثیر کودهای زیستی و پوترسین بر عملکرد و برخی خصوصیات اگروفیزیولوژیک و بیوشیمیایی گندم تحت تنش شوری خاک

  • علیرضا محسنی محمدجانلو,
  • رئوف سیدشریفی,
  • سعید خماری

DOI
https://doi.org/10.22077/escs.2023.4774.2067
Journal volume & issue
Vol. 16, no. 2
pp. 501 – 515

Abstract

Read online

به­منظور بررسی تأثیر کودهای زیستی و پوترسین بر عملکرد و برخی خصوصیات اگروفیزیولوژیک و بیوشیمیایی گندم (رقم گاسکوژن) تحت تنش شوری خاک، آزمایشی به­صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک­ کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1398 اجرا شد. فاکتورهای موردبررسی شامل شوری در چهار سطح (عدم اعمال شوری و اعمال شوری­های 40، 80 و 120 میلی‌مولار با نمک کلرید سدیم)، کاربرد کودهای زیستی در چهار سطح (عدم کاربرد کود زیستی به­ عنوان شاهد، کاربرد توأم سودوموناس و فلاوباکتریوم، کاربرد توأم میکوریزا با سودوموناس و فلاوباکتریوم و کاربرد میکوریزا) و محلول­ پاشی پوترسین در سه سطح (عدم مصرف، 0.5 و 1 میلی­ مولار) بودند. نتایج نشان داد که تحت شرایط شوری، کاربرد توأم میکوریزا با سودموناس و فلاوباکتریوم و محلول­ پاشی یک میلی­ مولار پوترسین فلورسانس حداکثر، عملکرد کوانتومی، شاخص کلروفیل، عملکرد و اجزای عملکرد دانه را افزایش داد طوری که کاربرد توأم میکوریزا با سودموناس و فلاوباکتریوم و محلول­پاشی یک میلی­مولار پوترسین در بالاترین سطح شوری، عملکرد دانه را 28.57 درصد نسبت به عدم کاربرد کودهای زیستی و عدم محلول­پاشی در همان سطح شوری افزایش داد. تنش شوری محتوای مالون دی­آلدئید و پراکسید هیدروژن را افزایش داد درحالی‌که کاربرد کودهای زیستی و پوترسین تحت تنش شوری موجب کاهش میزان مالون دی­ آلدئید و پراکسید هیدروژن شد. کاربرد توأم میکوریز با سودموناس و فلاوباکتریوم و محلول­پاشی یک میلی­مولار پوترسین در بالاترین سطح شوری محتوای مالون دی ­آلدئید و پراکسید هیدروژن را به ترتیب 32 و 35.31 درصد در مقایسه با عدم کاربرد کودهای زیستی و عدم محلول­ پاشی پوترسین در همان سطح شوری کاهش داد. به نظر می­رسد کاربرد کودهای زیستی و پوترسین می­تواند به دلیل بهبود صفات اگروفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی عملکرد دانه­ گندم را تحت شرایط شوری خاک افزایش دهد.

Keywords