Pamukkale University Journal of Engineering Sciences (Jun 2020)
İçme sularından tat ve kokunun giderimi: İstanbul’daki kurulu su arıtma tesislerinde performans değerlendirmesi ve iyileştirilmesi
Abstract
Yaklaşık 15 milyon nüfusuyla dünyanın en kalabalık şehirlerinden biri olan İstanbul’a birçok yüzeysel su kaynağından su temin edilmektedir. Şehir, son yıllarda bazı su kaynaklarında 2-MIB ve Geosmin gibi alg kökenli bileşiklerden kaynaklanan tat ve koku sorunu yaşamaktadır. Bu çalışmanın amacı, su arıtma tesislerinde tat ve koku bileşiklerinin gideriminin ölçüm ve değerlendirilmesinin yanı sıra, halen kullanılan giderim yöntemlerinin etkinliğinin arttırılmasına yönelik ilave tekniklerin tespit edilmesi ve yeni proseslerin önerilmesidir. Bu bağlamda ölçüm sonuçları değerlendirilerek, alternatif kimyasallar için çeşitli deneyler yapılmış ve önerilen yeni proseslere ait detaylı maliyet analizi gerçekleştirilmiştir. Sonuçlara göre, İSKİ’ye ait 5 büyük su arıtma tesisinde 2013-2016 yılları arasında ozonlamanın sağladığı giderim veriminin TOK, 2-MIB ve Geosmin için sırasıyla %2-14, %35-62 ve %34-52 aralığında değiştiği tespit edilmiştir. Çalışma kapsamında yapılan deneysel araştırma sonuçları, 10 mg/L toz aktif karbon uygulamasıyla 2-MIB (%50) ve Geosmin (%66) için en yüksek giderimin alum varlığında, en yüksek TOK gideriminin (%38) ise demir (III) klorür (FeCl3) varlığında gerçekleştiğini göstermektedir. UV254 parametresinin gideriminde her üç koagülanla %60-70 aralığında kalınmıştır. Bulanıklık gideriminde ise alum ve FeCl3’ün poli aluminyum klorüre (PACl) göre çok daha etkili olduğu görülmüştür. Çalışma kapsamında perokson prosesinin mevcut sisteme entegre edilebilirliği değerlendirilmiş, yapılan hesaplamalara göre kapasitesi 100,000 m3/gün olan bir su arıtma tesisinde (SAT) kurulacak perokson sistemi için birim maliyet 0.027 $/m3 (0.14 TL/ m3) olarak hesaplanmıştır. Bu değer ön ozonlamaya kıyasla %20 daha fazladır.
