Nasza Przeszłość (Jun 2019)

Warszawski Zakład Dobroczynny „Przytulisko” miejscem powstania Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek od Cierpiących

  • Krystyna Dębowska CSFA

DOI
https://doi.org/10.52204/np.2019.131.169-191
Journal volume & issue
Vol. 131

Abstract

Read online

W trudnej sytuacji Królestwa Polskiego, uzależnionego od rosyjskiego zaborcy, w drugiej połowie XIX wieku, dzięki ożywieniu religijnemu społeczności Warszawy, powstaniu i działalności bractw: miłosierdzia, różańcowych i franciszkańskich, doszło w 1858 roku do zorganizowania zakładu dobroczynnego dla kobiet pod nazwą Przytulisko. Mimo starań świeckiego zarządu zakładu i ofiar członków bractw, funkcjonowanie instytucji wymagało stałej obecności osób zatroskanych o jego codzienny byt. Stąd też starano się o oddanie zakładu jakiemuś zgromadzeniu zakonnemu, m.in. sióstr służebniczek z Wielkopolski, a także felicjanek z Warszawy. Po nieudanych próbach, po kasacie zgromadzeń zakonnych habitowych w 1864 roku, w latach 80-tych z inspiracji o. Honorata Koźmińskiego OFMCap, w warunkach konspiracyjnych usiłowano stworzyć w Przytulisku nowe zgromadzenie zakonne bezhabitowe. W tym celu kierownictwo zakładem objęła Kazimiera Gruszczyńska, członkini powstałego w latach 70-tych pierwszego ukrytego Zgromadzenia Sióstr Posłanniczek Serca Jezusowego. W trakcie organizowania wspólnoty zakonnej napotkała wiele trudności, zarówno ze strony zarządu Przytuliska nieświadomego jej zamiaru, jak też z powodu jej przynależności do innego zgromadzenia. Postawa, zdolności organizacyjne Gruszczyńskiej, zaradność w kierowaniu zakładem, sprawiły, że zyskała zaufanie zarządu i większą swobodę w działaniu. Po wtajemniczeniu niektórych członków zarządu zakładu w jej plany zakonotwórcze, doszło do powstania w nim nowego zgromadzenia zakonnego Sióstr Franciszkanek od Cierpiących. Dzięki patriotycznej i religijnej postawie członków zarządu Przytuliska i warszawskich życzliwych lekarzy, doceniających pracę sióstr wśród chorych, powstało Towarzystwo Pielęgnowania Chorych, tożsame ze zgromadzeniem, co umożliwiło jego egzystencję nowego zgromadzenia wobec ówczesnego prawa i władz rządowych.

Keywords