پدافند غیرعامل (Jun 2023)

مکان‌یابی فضاهای شهری چندمنظوره ایمن در مواقع بروز بحران با به کارگیری روش شاخص همپوشانی وزنی؛ موردپژوهی: شهر طبس

  • فرزانه دستا,
  • محمدرضا رضایی,
  • فاطمه اسمعیل پور

Journal volume & issue
Vol. 14, no. 2
pp. 75 – 84

Abstract

Read online

یکی از مهمترین مسائلی که همواره مورد توجه سازمان‌های مسئول در مدیریت بحران قرار دارد، انتخاب مکانی مناسب جهت اسکان موقت جمعیت‌های آسیب‌دیده از سوانح می‌باشد. با توجه به واقع شدن ایران بر روی یکی از دو کمربند زلزله‌خیز جهان و وجود گسل‌های فراوان، وقوع زلزله در فلات ایران امری طبیعی است. به طوریکه زلزله سال 1357 باعث خرابی و ویرانی شهر طبس و قسمت اعظم روستاهای مجاور آن شد. بنابراین هدف این تحقیق ارزیابی شاخص‌های مکانی- فضایی برای ایجاد پایگاه‌های چندمنظوره و مشخص کردن پهنه‌های مناسب در شهر طبس می‌باشد. داده‌های مورد نیاز در چارچوب روش تحقیق توصیفی- تحلیلی از روش کتابخانه‌ای و با مراجعه به منابع و سازمان‌های مربوطه گردآوری شد. در این راستا 16 شاخص بر اساس معیارهای کارایی، سازگاری و ایمنی با بهره‌گیری از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) مورد سنجش قرار گرفت و سپس از طریق لایه‌های همپوشانی وزنی و اعمال این ضرایب در محیط نرم‌افزار GIS مناسب‌ترین مکان‌ها را متناسب با هدف شناسایی شد. نتایج نشان داد 78/0 درصد از مساحت شهر در وضعیت بسیار مناسب، 59/43 درصد در وضعیت مناسب، 06/48 درصد در وضعیت نامناسب و 57/7 درصد اراضی در وضعیت بسیار نامناسب جهت ایجاد پایگاه مدیریت بحران قرار دارند.

Keywords