ارزیابی اثربخشی سایت‌های جامع الگویی در طرح احیای اراضی استان‌های خوزستان و ایلام: کاربرد الگوی کریک پاتریک

Abstract

یکی از موضوعات مهم در برنامه‌های ترویجی، ارزیابی اثربخشی است. بر این اساس، به‌منظور ارزیابی اثربخشی سایت‌های جامع الگویی طرح احیای اراضی استان‌های خوزستان و ایلام، از الگوی ارزیابی اثربخشی کریک پاتریک طی دو سال استفاده شد. جامعه آماری شامل اعضای این سایت‌ها (5000N= ) بودند که 453 نفر از آنها با استفاده از جدول نمونه‌گیری کرجسی و مورگان و روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها در سطوح اول (واکنش) و سوم (رفتار) پرسشنامه و در سطح دوم (یادگیری) آزمون بود. سنجش روایی صوری پرسشنامه‌ها، از طریق پانل متخصصان انجام و قابلیت پایایی پرسشنامه‌ها نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تایید شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS22 انجام شد. یافته‌های تحقیق در «سطح واکنش» نشان داد که رضایت پاسخگویان از بعد مدرس بالاتر از ابعاد سازماندهی و محتوا بود. همچنین، بیشترین رضایت در این مرحله مربوط به سایت‌های دامی و کمترین میزان مربوط به سایت‌های نخیلات بود. نتایج حاصل از سنجش «سطح یادگیری» نشان داد که تفاوت نمره بهره‌برداران در دو مرحله پیش‌آزمون و پس‌آزمون دارای تفاوت معنی‌دار بود و نمره پس آزمون بیش از دو برابر نمره پیش آزمون بود. سنجش «سطح رفتار» بهره‌برداران نیز نشان داد که تکنیک‌های ارائه شده در زمینه «تغذیه» قابلیت استفاده بیشتری داشته است. همچنین، میزان رضایت پاسخگویان از آموزش‌های ارائه شده در سایت‌های نخیلات پایین‌تر از سایر سایت‌ها بود. بهطور کلی، میزان رضایت بهره‌برداران از فعالیت‌های ترویجی، مطلوب و میزان دانش و مهارت آنها پس از اجرای دوره‌ها به شکل قابل توجهی ارتقا یافته بود.

Keywords

• ارزیابی اثربخشی
• سایت‌ جامع الگویی
• الگوی کریک پاتریک
• استان‌های خوزستان و ایلام