Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi (Dec 2014)
Uygur Halk Destanlarında Bir Simge Olarak Renkler: Karalık, Aklık
Abstract
Tarihin hangi döneminde olursa olsun her kültür için renklerin simgesel anlamlar içerdiği görülmektedir. Renklerin kullanımı ve anlamları toplumlara, coğrafyalara ve zamana göre farklılıklar göstermektedir. Renkler, bazen estetik bir güzellik verecek şekilde, günlük hayatta veya eserlerde yer alırken bazen de insanların bilinçli veya bilinç dışı bir mesaj vermek amacıyla yararlandıkları simgelerdir. Renklerin insanlar ve toplum üzerindeki etkilerine bakılarak bazılarının uğurlu sayıldığı, bazılarının olumlu veya olumsuz imgeler yarattığı, bazılarının simgelemekte olduğu kavram veya durum nedeniyle önem kazandığı bu nedenle de toplum hafızasında ve geleneklerinde renklere belli anlamlar yüklendiği bilinmektedir. Kara, ak, kızıl, mavi/yeşil temel renklerdir. Bu nedenle, özellikle bu dört rengin metinlerdeki kullanımı da işlevseldir. Uygur halk destanlarında kullanılan renkler içinde özellikle ak ve kara rengin kullanım sıklığı, kullanıldığı yerler göz önünde bulundurularak ak ve karanın simgesel anlamı üzerinde durmak çalışmanın amacını oluşturmaktadır.
