İstem (Dec 2010)
"KUMANDAN” OLARAK PEYGAMBER [Hz.] MUHAMMED: Birinci Dünya Savaşı Öncesinde Osmanlılar’da Siyer Yazıcılığı
Abstract
Birinci Dünya Savaşı arefesinde Osmanlı İmparatorluğu ıslahat dolu bir yüzyılı geride bıraktı. Yeni aydın sınıf, artan bir şekilde günün sosyal durumunun meşrûiyetini sorguladı. Hazreti Muhammed örneği bu hususta fevkalâde önemlidir. Söz konusu metinlerin çoğu Jön Türkler dönemi, Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı’nın sıkıntılı yıllarında yazıldı veya en azından basıldı. Müzakere edilen zaman diliminde Hazreti Muhammed’in hayatına ilişkin bir çok farklı yaklaşımlar ve yorumlar mevcuttur. Meselâ asker Ahmed Refik, Hazreti Muhammed’i mükemmel asker ve ordu komutanı olarak tasvir etti. Siyâsî reformun gerçekleştirilmesi için Gustave Le Bon’un psikolojisine başvurmayı isteyen Celâl Nuri, okuyucularına tamamen aynı maksatla Araplar’ın ihtiyaçları ve dînî meyilleri ile mahâretle oynayan bir Hazreti Muhammed gösterdi. Ahmed Hilmi, Allah’a yaklaşmaya gayret eden ve Allah’ın emirlerini onun kullarına ileten dindar adam portresi çizdi. Daha küçük bilimsel incelemelerde, özellikle Musâhibzâde Mehmed Memdûh ve Ahmed Refik’in eserlerinde Peygamber örneği Osmanlı askerini harekete geçirmek ve teşvik etmek için kullanılmıştır