فصلنامه علمی- پژوهشی اصول بهداشت روانی (Dec 2015)

اعتبار و روایی سازه‌ی فهرست 25 سئوالی نشانه‌های روان‌شناختی (SCL-25)

  • فرهاد تنهای رشوانلو,
  • ابوطالب سعادتی شامیر

Journal volume & issue
Vol. 18, no. 1
pp. 48 – 56

Abstract

Read online

مقدمه: فهرست 90 نشانه­ای (SCL-90) ابزاری پرکاربرد در مطالعات مربوط به حیطه­ی سلامت روان است. تعداد زیاد عبارت­های این فهرست، استفاده از آن را با وجود اشتیاق پژوهشگران، با محدودیت مواجه می­سازد. هدف از پژوهش حاضر بررسی ساختار عاملی، روایی واگرا و پایایی فهرست 25 نشانه‌ای بود. روش­کار: در یک طرح همبستگی و اعتباریابی آزمون، 1076 نفر( 553 زن و 523 مرد) با روش نمونه­گیری خوشه­ای چندمرحله­ای از میان تمامی شاغلین در مدارس استان خراسان شمالی، انتخاب شدند و SCL-25، فرم کوتاه بهزیستی روان‌شناختی ریف (1989) و فرم کوتاه بهزیستی اجتماعی کی­یز (1998) را تکمیل کردند. بررسی روایی با تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی و نیز روایی واگرا و بررسی پایایی با همسانی درونی، آلفای کرونباخ و ضریب دو نیمه­سازی با استفاده از نرم­افزارهای SPSS نسخه­ی 17 و LISREL8.54 صورت گرفت. یافته­ها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی با الگوی مولفه­های اصلی و چرخش واریماکس از ساختار 7 عاملی SCL-25 حمایت کرد که 16/82 درصد واریانس را تبیین می‌کرد. تحلیل عاملی تاییدی نیز حاکی از برازش مناسب ساختار 7 عاملی با الگوی زیربنایی بود. همبستگی منفی و معنی­داری نیز (05/0>P)، میان خرده­مقیاس‌های SCL-25 و ابعاد بهزیستی روان‌شناختی و اجتماعی وجود داشت که نشان­دهنده­ی روایی واگرای مناسب SCL-25 بود. بررسی پایایی ابزار، نشان­دهنده­ی آن بود که رابطه­ی مثبت و معنی­داری میان خرده­مقیاس‌های SCL-25 وجود داشته و ضرایب آلفای کرونباخ 71/0 تا 95/0 و ضرایب دو نیمه­سازی 65/0 تا 96/0 برای خرده­مقیاس‌ها و کل آزمون به دست آمد. نتیجه­گیری: به نظر می­رسد ساختار 7 عاملی SCL-25، به دلیل کوتاهی و چندبعدی بودن و نیز روایی عاملی و واگرا و پایایی مناسب، ابزار مناسبی جهت استفاده در موقعیت‌های پژوهشی و بالینی می‌باشد.

Keywords