Haskala Sırasında Yayımlanan Bir Dergi: Ha-Measef (1783-1811)

Abstract

Yahudi Aydınlanması, Rönesans ve Reform hareketlerinin bir sonucu ola-rak XVIII. yüzyılda Avrupa’da meydana gelen Batı Aydınlanması’nın etki-siyle oluşmuş bir harekettir. İbranicede aydınlanma anlamına gelen Has-kala kelimesiyle adlandırılan bu hareket özellikle Avrupa’da yaşayan Ya-hudi topluluklarına dinî, kültürel ve bilimsel açıdan yeni bir bilinç kazan-dırarak Yahudileri dönüştürmeyi ve Avrupa’ya entegre etmeyi amaçlamış-tır. Özellikle “Evde Yahudi, sokakta ise Alman” sloganıyla kendisini ifade eden Haskala hareketi, belli hedefler doğrultusunda yürütülen bir plan eş-liğindeki kurumsallaşmış yapısına 1783 yılında yayın hayatına başlayan ha-Measef dergisi ile kavuşmuştur. Yayın hayatı boyunca farklı editörlerin yönetiminde ayrı şehirlerde yayımlanan dergi, Haskala hareketi ile ilgili en önemli verileri de içerisinde barındırmaktadır. Dergi aboneleri, Maskilim olarak adlandırılan Haskala taraftarlarını görmemizi sağlarken, dergi içe-riği de Haskala fikirlerinin ve bu fikirler doğrultusunda yürütülen çalışma-ların ne olduğu konusunda bizlere bilgiler sunmaktadır. Ayrıca derginin yayın sürecinde yaşadığı fasılalar, editör değişiklikleri ve yayın içeriklerin-deki özel farklılıklar Haskala hareketinin yaşadığı dönüşümlerin öne çıkan yönlerine de ışık tutmaktadır.