جغرافیا و مخاطرات محیطی (Nov 2021)
ارزیابی کمی شاخص تابآوری لرزهای شهری (مطالعه موردی: مناطق 1 و 3 شهر زنجان)
Abstract
تابآوری یک رویکرد جدید در جهت ایجاد جامعهای انعطافپذیر در برابر مخاطرات طبیعی به شمار میرود. تاب آور نمودن شهرها در برابر این مخاطرات، بهمنظور کاهش آسیبپذیری و مدیریت ریسک سوانح امری لازم و ضروری است. یکی از مهمترین خطراتی که امروزه برای بسیاری از شهرها وجود دارد، احتمال رخداد زلزله میباشد. ازاینرو با به کار بردن مفهوم تابآوری در شهرها میتوان از اثرات زلزلههای مخرب کاست و به بازگشت اوضاع به شرایط قبل از حادثه کمک نمود. در این مقاله بهمنظور آشنایی بیشتر با موضوع تابآوری شهری و روش تجزیهوتحلیل آن، مناطق 1 و 3 شهر زنجان بهعنوان نمونه موردمطالعه انتخاب و ازنظر تابآوری در برابر زلزله، مقایسه شدهاند. مدل استفاده شده در این مطالعه بر مبنای شاخصهای تابآوری میباشد که وزن این شاخصها بهوسیله روش تحلیل سلسله مراتبی و تقسیم پرسشنامه در میان صاحبنظران و بعدازآن انجام تحلیلهای آماری بر دادههای مستخرج از این پرسشنامهها به دست آمده است. درنهایت میزان نهایی تابآوری شهری در برابر زلزله در این مناطق با استفاده از روابط پیشنهاد شده محاسبه گردید. نتایج حاصله نشان میدهد که میزان نهایی تابآوری در منطقه 1 برابر با 432/0 و در منطقه 3 برابر با 392/0 میباشد. بدین ترتیب با کمی سازی تابآوری، این موضوع برای مسئولان و مهندسین فعال در این مناطق، قابل درک خواهد بود و آنها را به سمت یافتن راهکارهایی بهمنظور ارتقا میزان تابآوری شهری در برابر زلزله ترغیب مینماید.
Keywords