بررسی تأثیر سیلیس بر بهبود تحمل به تنش شوری کلرید سدیم در یونجه یک‌ساله (Medicago scutellata L.)

Abstract

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر سیلیکون در افزایش تحمل به شوری کلرید سدیم گیاه یونجه طراحی شده است. گیاهان در محیط کشت شنی در گلخانه کاشته شدند. محلول غذایی مورد استفاده هوگلند بود که براساس تیمارهای آزمایش تعدیل شد. آزمایش به‌صورت طرح کاملاً تصادفی و با دو عامل انجام شد. فاکتور شوری شامل دو سطح صفر، 100 میلی‌مولار کلرید سدیم و فاکتور سیلیکون شامل سه سطح صفر، 75/0 و 5/1 میلی‌مولار سیلیکون به‌صورت سیلیکات سدیم بود. نتایج نشان داد که شوری رشد گیاهان را کم کرد و تغذیه سیلیکون به ویژه در سطح 5/1 میلی‌مولار سبب بهبود رشد و افزایش وزن تر و خشک کل گیاهان شد. شوری موجب افزایش میزان سدیم و کاهش پتاسیم شد، درحالی که تیمار سیلیسیم به ویژه در سطح 5/1 میلی مولار موجب کاهش سدیم و افزایش یون پتاسیم شد. فعالیت آنزیم کاتالاز در گیاهان تحت شوری کاهش و محتوی پراکسید هیدروژن و میزان پراکسیداسیون لیپید و نشت الکترولیت‌ها از غشاهای زیستی افزایش یافت، درحالی که سیلیکون موجب ازدیاد فعالیت این آنزیم در گیاهان تحت شوری شده و محتوی پراکسید‌هیدروژن را کم کرد. میزان پراکسیداسیون لیپید و نشت الکترولیت‌ها این نتایج آشکار می‌سازد که سیلیکون احتمالاً با کاهش میزان سدیم و افزایش پتاسیم در سطح 5/1 میلی مولار موجب بهبود فعالیت آنزیم های آنتی‌اکسیدان و کاهش تنش اکسیداتیو شد، این امر منجر به افزایش رنگیزه‌های فتوسنتزی، کارآمدی بیشتر غشاهای زیستی در گیاهان تحت شوری گردید. به این ترتیب کاربرد سیلیکون موجبات افزایش تحمل تنش شوری گیاه یونجه یک ساله را فراهم کرد.

Keywords

• تخفیف تنش شوری
• سیلیکون
• یونجه یک ساله