مدل‌سازی تلفات انسانی در سناریوی وقوع زلزله شبانه منطقة یک شهر اهواز بر پایة مدل کوبرن فازی

Abstract

در کنار بوم‌ساخت خطرپذیر ایران در مواجه با زلزله، گسترش شتابان شهرنشینی در دوران معاصر و پیدایش کلان‌شهرها به‌عنوان مکان‌های تجمع جمعیت انبوه، سرمایه‌ و زیرساخت‌ها و مکان‌گزینی نامناسب آن‌ها در حریم ناامن گسل‌ها، زمینه‌ساز شکل‌گیری کانون‌های شهری عموماً نا‌ایمن در برابر زلزله شده است. اهواز کلان‌شهری با موقعیت راهبردی در قلمرو جغرافیایی ایران (ژئو استراتژیک و ژئواکونومیک) نیز از قاعدة خطرپذیری در برابر زلزله مستثنی نیست. بر این اساس، پژوهش حاضر با تدوین سناریو زلزله احتمالی شبانه و شبیه‌سازی آن در این شهر، سعی در برآورد تلفات انسانی ناشی از وقوع زلزله در نواحی پنج‌گانه منطقه یک کلان‌شهر اهواز دارد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش توصیفی– تحلیلی است. همچنین روش آنالیز منتخب، فازی و مدل بررسی، مدل مرگ‌آوری کوبرن و همکاران است. یافته‌ها حاکی از آن است که از نظر تلفات انسانی ناحیه چهار با 7031 نفر بیشترین تلفات و ناحیه پنج با 425 نفر کمترین تلفات را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین بررسی نشان داده است که علاوه بر زمان وقوع زلزله، نوع کاربری غالب و تراکم جمعیت بیشترین نقش را در میزان تلفات انسانی نواحی منطقه یک شهر اهواز ایفا می‌کنند.

Keywords

• شهر اهواز
• تلفات انسانی
• زلزله
• سناریو
• روش های کوبرن و فازی