آنالیز یونی و عکس‌برداری ازاثرگذاری یون سولفات در نسبت‌های مختلف آب تزریقی و تشکیل رسوب و تأثیر آن بر تغییرات ترشوندگی در مخازن کربناته

Abstract

مهمترین چالش در عملیات تزریق آب به مخازن نفتی تشکیل رسوبات معدنی براثر ناسازگاری آب تزریقی و آب سازندی می‌باشد. رسوب گذاری در خلل و فرج و گلوگاه های حفرات سنگ مخزن می تواند موجب کاهش نفوذپذیری و تخلخل سنگ و در نهایت کاهش تولید از مخزن شود.یکی از روش‌های برطرف کردن این مشکل تغییر مهندسی یون‌های موجود در آب تزریقی می‌باشد. در تزریق آب مهندسی شده نوع و غلظت یون‌ها اهمیت ویژه‌ای در افزایش راندمان تولید و ضریب بازیافت نفت دارد. در این مقاله ابتدا براساس آنالیز یونی نمونه‌های واقعی آب سازندی و آب تزریقی در یکی از میادین جنوب غرب ایران، آزمایش‌های سازگاری آب‌ها و اثر تشکیل رسوب بر تغییرات ترشوندگی سنگ مخزن مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. همچنین شبیه‌سازی و انالیز حساسیت بر روی یون‌های موثر وتاثیر آن بر رسوبات استرانسیم سولفات و کلسیم سولفات انجام شد برای شناسایی نوع و سایز و مورفولوژی رسوبات، از آنالیز تصویربرداری به روش میکروسکوپ الکترونی و آنالیز EDX استفاده شد .نتایج آزمایش‌های انجام شده نشان‌ داد، با افزایش یون سولفات با غلظت ppm 4000 در آزمایش سازگاری، وزن رسوبات از mg/L 400 تا mg/L 1400 افزایش می‌یابد که یون سولفات در نسبت 80% آب تزریقی و 20% آب سازندی بیشترین تاثیر را روی آسیب زدن به سنگ مخزن و ایجاد رسوبات استرانسیم سولفات وکلسیم ایفا می‌کند. در آزمایش‌های استاتیک آب‌های اختلاطی به دلیل بررسی بیشتر رسوبات در بخش‌های مختلف مخزن و همچنین نواوری این پژوهش، رسوبات علاوه بر روی فیلتر در حضور سنگ هم بررسی شد که میزان وزن رسوبات از mg/L 800 تا mg/L 1800 مشاهده شد که نشان‌دهنده جذب سطحی یون‌ها توسط سنگ و ایجاد کربنات کلسیم می‌باشد.

Keywords

• تغییرات ترشوندگی
• آسیب سازند
• مخازن کربناته
• رسوبات استرانسیم
• رسوبات کلسیم