تعیین فشارهای سازندی با تلفیق روش‌های فرکتالی و زمین‌آماری در یکی از سازندهای هیدروکربوری جنوب غرب ایران

Abstract

آگاهی دقیق از فشارهای منفذی و شکست سازند برای حفر چاه‌ها به‌صورت ایمن با وزن گل مطلوب ضروری است. این مطالعه چالشی در زمینه مطالعات فشار سازند در میدان آزادگان جنوبی است که عموماً کربناته بوده و به‌جز سازند کژدمی فاقد لایه شیلی هستند. جهت مطالعات فشار سازند در عمیق‌ترین سازند مخزنی فهلیان، نیاز به مدل‌سازی کلیه سازندهای بالایی جهت کسب نتایج دقیق‌تر است. با توجه تعداد کم جفت داده‌های فشارمؤثر-سرعت در کل داده‌های سازند فهلیان و ضریب همبستگی بسیار پایین رابطه باورز، نیاز به تفکیک این سازند به دو بخش بالایی و پایینی و انجام مدل‌سازی به تفکیک سازند‌ها پس از تکمیل مکعب‌های سرعت فشاری و فشار مؤثر بوده است. این مطالعه بر اساس داده‌های 23 حلقه چاه و تعبیر و تفسیر داده‌های لرزه‌ای صورت گرفته است و مدل‌های فشار مؤثر، منفذی و شکست سازند از مدل‌های زمین‌آماری ترکیبی تعیین‌شده و با مدل فرکتالی فشار-حجم مورد صحت سنجی قرار گرفته‌اند. بیشترین میزان همبستگی بین مکعب نهایی فشار مؤثر و مکعب سرعت مربوط به سازندهای فهلیان پایینی با 86/0 و ایلام با 71/0 است. بر اساس مکعب‌های نهایی فشار سازند، حداکثر فشار منفذی به میزان 10000 پام در سازندهای گدوان تا فهلیان بالایی و حداکثر فشار شکست سازند نیز به میزان 13000 پام در سازندهای فهلیان پایینی تا گوتنیا به‌دست‌آمده است. در این تحقیق نوآوری جدیدی برای مطالعه فشارهای سازند به روش فرکتالی فشار-حجم انجام‌شده است. همچنین جهت ساخت مدل نهایی مکعب فشارهای سازندی در کل وسعت میدان آزادگان جنوبی، برای اولین بار از ترکیب روش‌های زمین‌آماری شبیه‌سازی گوسی متوالی و کوکریجینگ با مکعب مقاومت صوتی حاصل از وارون سازی لرزه‌ای به‌صورت توأم استفاده شده است. بر اساس محاسبه ماتریس لوگرشیو حاصل از مدل فرکتالی مقدار-حجم، بیشترین میزان تطبیق نهایی در بازه‌های سنگ‌آهک غالب به میزان 74/0 مربوط به سازندهای آسماری تا سروک محاسبه شده که نشان از تطابق بالای مدل مکعب فشار منفذی با استفاده از ترکیب شبیه‌سازی گوسی متوالی توام با کوکریجینگ و امپدانس صوتی حاصل از وارون سازی است.

Keywords

• مدل سرعت لرزه‌ای
• شبیه‌سازی گوسی متوالی
• مکعب فشار سازندی
• مدل فرکتالی فشار- حجم
• ماتریس لوگرشیو