تاثیر تیمارهای کودی مختلف بر چرخه‌ی زندگی و پارامترهای رشد جمعیت مگس مینوز سبزی و صیفی،Blanchard Liriomyza sativae، روی گیاه خیار

Abstract

مگس مینوز سبزی و صیفی،Blanchard Liriomyza sativae، یکی از آفات مهم خیار به­ویژه در گلخانه­ها می­باشد. در تحقیق حاضر، اثر تیمارهای مختلف کودی شامل ورمی­کمپوست، اسید هیومیک، نیتروژن، مخلوط ورمی‌کمپوست-اسید هیومیک و مخلوط ورمی‌کمپوست-اسید هیومیک-نیتروژن بر ویژگی‌های زیستی مگس مینوز سبزی و صیفی و برخی شاخص­های رشدی گیاه خیار شامل ارتفاع بوته و کلروفیل برگ مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش‌ها در اتاقک رشد و در دمای 2 ± 25 درجه‌ی ‌سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و دوره‌ی نوری 16 ساعت روشنایی و هشت ساعت تاریکی انجام گرفت. بر اساس نتایج به‌دست آمده، طول دوره‌ی نابالغ و طول عمر حشرات کامل در تیمارهای آزمایشی به‌طور معنی‌داری متفاوت بود. بیشترین طول دوره‌ی قبل از بلوغ در تیمار اسید هیومیک (36/3 روز) و کمترین طول این دوره در تیمار شاهد (13/3 روز) به دست آمد. هم‌چنین، کمترین طول عمر و طول چرخه‌ی زیستی حشرات کامل در تیمار اسید هیومیک (به ترتیب 57/6 و 37/27روز) و بیشترین مقدار آنها در تیمار نیتروژن (به ترتیب 14/11 و 29/30 روز) مشاهده شد. بیشترین مقدار نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) (1640/0 بر روز) و نرخ خالص تولیدمثل (R0) (52/7 تخم/ماده) مگس مینوز سبزی و صیفی در تیمار نیتروژن و کمترین مقدار این پارامترها در تیمار اسید هیومیک (به ترتیب 0888/0 بر روز و 67/9 تخم/ماده) به دست آمد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که کاربرد اسید هیومیک می­تواند در مدیریت تلفیقی مگس مینوز سبزی و صیفی در کشت خیار مفید واقع شود.

Keywords

• مگس مینوز سبزی و صیفی
• خیار
• ورمی‌کمپوست
• اسید هیومیک
• نیتروژن