مجله علوم تربیتی (Aug 2014)
تأملی بر سیر تحول در مفهوم وجایگاه عقل در دوره‌ی یونان باستان و قرون وسطی و دلالت‌های آن برای تعلیم و تربیت
Abstract
این مقاله سعی بر آن دارد تا به سیر تحول مفهوم و جایگاه عقل در یونان باستان و قرون وسطی پرداخته و تغییرات و تفاوت‌های به وجود آمده در مفهوم عقل به عنوان اساسی‌ترین عنصر شناخت بشری را مورد بررسی قرار داده سپس به ارزیابی دلالت‌های تربیتی ناشی از این تغییرات و تحولات بپردازد. با توجه به گستردگی مباحث تاریخی عموماً و بحث تغییرات در مفهوم و جایگاه عقل خصوصاً، انتخاب یک متفکر از هر دوره (افلاطون از دوره‌ی یونان باستان و توماس آکویناس از دوره‌ی میانه) ضروری می‌نماید. این پژوهش درصدد آن است که علاوه بر تبیین جایگاه ارزشی عقل در هر دوره به میزان تأثیرگذاری نوع نگاه خاص هر دوره به عنصر شناختی عقل در مقوله‌ی تربیت (به طور کلی) برسد به عبارت دیگر در پی یافتن پاسخ به این سؤال است که آیا اصولاً می‌توان ارتباطی میان جایگاه عقل به عنوان عنصر شناخت با تربیت قائل شد یا خیر؟ و این هدف با تکیه بر آن دسته از نظرات تربیتی افلاطون و توماس آکویناس که به شکلی روشن یا تلویحی مبتنی بر نگاه معرفت شناسانه‌ی ایشان به عنصر عقل است دنبال می‌شود.
