Slavia Meridionalis (Dec 2021)

Najstarsi mieszkańcy współczesnej wsi a globalne zmiany społeczno-kulturowe (na przykładzie gminy Wręczyca Wielka). Studium socjolingwistyczne

  • Tomasz Jelonek

DOI
https://doi.org/10.11649/sm.2410
Journal volume & issue
Vol. 21

Abstract

Read online

The Oldest Inhabitants of a Contemporary Village and Global Social and Cultural Changes (by the Example of Wręczyca Wielka Municipality): A Sociolinguistic Study The main purpose of this article is to show the influence of globalization-related social and cultural changes on the language and linguistic perception of the world presented by the oldest inhabitants of a contemporary village. The research material contains the informal utterances of respondents aged 65+, which were collected during geographical research from 2011 to 2020 in the area of Wręczyca Wielka municipality near Klobuck in the north of Silesia Province. The first part of the article is a short description of the traditional rural community. Next, the author describes the changes which have been seen in Polish villages since 1945. In the second part, on the basis of the respondents’ utterances, the author shows the influence of the aforementioned changes on the language and linguistic perception of the world of the oldest inhabitants of Wręczyca Wielka municipality. Najstarsi mieszkańcy współczesnej wsi a globalne zmiany społeczno-kulturowe (na przykładzie gminy Wręczyca Wielka). Studium socjolingwistyczne Głównym celem artykułu jest próba ukazania wpływu globalnych zmian społeczno-kulturowych na język i językowe postrzeganie świata przez najstarszych mieszkańców współczesnej wsi. Materiał badawczy stanowią nieoficjalne wypowiedzi informatorów powyżej sześćdziesiątego piątego roku życia, zgromadzone podczas badań terenowych w latach 2011–2020 w gminie Wręczyca Wielka na północy województwa śląskiego w powiecie kłobuckim. W pierwszej części artykułu scharakteryzowano pokrótce tradycyjną społeczność wiejską. Przybliżono także szeroko pojęte przemiany, które dokonały się na polskich wsiach po roku 1945. W drugiej części – na podstawie wypowiedzi informatorów – omówiono wpływ wspomnianych przemian na język i językowe postrzeganie świata przez najstarszych mieszkańców gminy Wręczyca Wielka.

Keywords