Hitit Devleti ile Vassalları Arasında Yapılan Antlaşmalarda Vassallara Getirilen Yükümlülükler

Abstract

MÖ II. binyılda Anadolu’da Kızılırmak Nehri’nin oluşturduğu çekirdek bölge başta olmak üzere bu bölgede yaşamış ve Eski Yakın Doğu’nun en büyük imparatorluklarından birini kurmuş olan Hititler, bu imparatorluğu 450 yıl boyunca ayakta tutmayı başarmışlardır. Hitit Devleti’nin asıl kurucusunun I. Hattušili (MÖ 1650-1620) olduğu kabul edilmektedir. Hattušili, günümüzde Çorum’a bağlı ve 82 km uzağında bulunan Boğazköy’deki Hattuşa’yı kendine başkent yapmıştır. Hitit idari sistemi genel yapısıyla incelendiğinde iki farklı yapı bulunduğu anlaşılmaktadır. Bunlardan biri vassal statü ile krallığa bağlanmış bölgeler, diğeri ise doğrudan merkeze bağlı olarak yönetilen bölgelerdir. Hitit kralları kendilerine vassal statü ile bağlanmış merkezden uzakta bulunan eyaletleri, kendilerine mutlak sadakat ile bağlı olan güvenilir hanedan üyeleri veya Hitit Kralına yakın bölgenin ileri gelenlerinden birisini vassal kral olarak atayarak yönetirlerdi. Hititlerdeki vassal devlet yapılanmasının I. Šuppiluliuma tarafından oluşturulduğu ve II. Muršili zamanında da geliştiği gözlenmektedir. Yapılan vassal antlaşmalardan 6’şar adeti I. Šuppiluliuma ve II. Muršili tarafından, 3’ü III. Hattušili, 2’şer adeti II. Muwatalli ve IV.Tuthaliya tarafından, diğer 1’er adeti ise II. Tuthaliya ve II. Šuppiluliuma tarafından yapılmıştır. Bu makale, Hitit krallarının vassalları ile yapmış oldukları tüm antlaşmaların içeriğinin incelenerek, bu antlaşmalarla vassallara getirilen benzer ve farklı yükümlülükleri topluca sunmak amacıyla hazırlanmıştır.

Keywords

• Hitit Krallığı
• vassal antlaşmalar
• yükümlülükler