Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Apr 2021)
Vanlı Divan Şairi Dürrî’nin Yayımlanmış Divanında Yer Almayan Müzeyyel Gazeli
Abstract
Van’da dünyaya gelen Dürrî Ahmed, 18. yüzyılda yaşamış önemli bir divan şairidir. Çocukken bir gözünü kaybetmesinden dolayı “Dürrî-yi Yek-çeşm” lakabıyla tanınmaktadır. İyi bir öğrenim gören Dürrî Efendi, küçük yaşta İstanbul’a gitmiş ve kalem kâtipliği, dîvân-ı hümâyun hocalığı, İran elçiliği, başmuhasebecilik gibi devlet görevlerinde bulunmuştur. Ayrıca şiir, inşâ ve kitâbetteki kabiliyeti sayesinde devlet erkânının ilgisini çekmiş, özellikle padişah, vezir, şehzade gibi şahsiyetlerle münasebet kurmuştur. Dürrî, şair olan kardeşleri Saʿdî ve Feyzî gibi tarih düşürme hususunda yeteneklidir. Tahta çıkmaya ve belli bir devlet makamına gelmeye; köşk, çeşme, camii yapımı gibi imar faaliyetlerine; doğum, düğün ve vefat gibi olaylara tarihler düşürmüştür. III. Ahmed, Reisü’l-küttâp Râmî Paşa, Baltacı Mehmed, Şehzade Selim gibi önemli isimlere yazılan bu şiirler, şairin devlet erkânına yakın olduğunu göstermektedir. Dürrî’nin şiirleri üzerine şimdiye kadar üç çalışma yapılmıştır. Dürrî’nin tarih manzumeleri hakkında Ziya Bağrıaçık (1996) yüksek lisans tezi, gazelleri üzerine Sadık Erdem (1996) bir makale yayımlamıştır. Dürrî Divanı’nın tam metni ise Ramazan Vural (2020) tarafından yayımlanmıştır. Bu üç çalışmada da divanın tek nüshasının yer aldığı “Süleymaniye Kütüphanesi Esad Efendi 3409” numaralı şiir mecmuasından yararlanılmıştır. Bu çalışmada “Milli Kütüphane 06 Mil Yz A 508” arşiv numaralı şiir mecmuasından hareketle Dürrî’nin divanı üzerine daha önce yayımlanmış çalışmalarda bulunmayan bir gazeline yer verilmiştir.
