Journal of Ottoman Legacy Studies (Mar 2018)
YENİDEN İŞLEVLENDİRME YOLUYLA KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASI: BELGRAD VUK VE DOSITEJ MÜZESİ ÖRNEĞİ
Abstract
14. yy.dan 19. yy.a kadar Osmanlı İmparatorluğu’nun egemenliği altında bulunan Sırbistan’ın bugünkü başkenti Belgrad’da günümüzde de Osmanlı kültürünün izleri hâlâ canlılığını korumaktadır. Öte yanda gerek savaşlar gerekse sonraki yıllarda Batılı şehircilik anlayışının benimsenmiş olması nedeniyle özgün karakterini koruyarak bugüne kadar gelebilmiş, Osmanlı mimarisine sahip yapıların sayısı çok fazla değildir. Bu bağlamda, tipik bir eski Osmanlı konutunun ev sahipliği yaptığı Vuk ve Dositej Müzesi, önce Osmanlı defterdarının ikametgâhı, ardından yüksekokul (lyceum) olarak kullanılmış olması bakımından zaman içerisinde yüklendiği yeni işlevlerle varlığını devam ettirmiş bir kültürel miras örneğidir. Sırp kültürünün çok önemli figürlerinden, ilk Millî Eğitim Bakanı Dositej Obradovic, dönemin en önemli yükseköğrenim kurumu olan bu okulda öğretmenlik yapmış, Sırp dili reformunu gerçekleştiren Vuk Karadžić ise Obradovic’in öğrencisi olarak bu okulda öğrenim görmüştür. Giriş katı Obradovic’e, üst katı ise Karadžić’e adanmış olan iki katlı müze, Sırp ve Osmanlı kültürlerinin gelecek nesillere aktarılmasına önemli rol oynamaktadır. Dolayısıyla, bu çalışmanın amacı, örnek olay (durum) çalışması yoluyla Vuk ve Dositej Müzesi örneği üzerinden, Müze’nin tarihi boyunca Osmanlı ve Sırp kültürlerindeki etkileşim ve değişimleri göstermektir. Araştırmanın sonuçları mevcut yapı stoklarına yeni işlevler kazandırmanın kültürel mirası korumanın etkili bir yolu olduğunu ortaya koymaktadır.
Keywords
