Pizhūhish-i Naft (Jun 2021)

تزریق گازهای اسیدی در سازندهای زمین‌شناسی با هدف ازدیاد برداشت و حفاظت از محیط زیست: مروری بر سازوکارهای آسیب سازند، زمینه‌ها و اصول پژوهش آزمایشگاهی

  • سیدمحمدرضا میرفروغی,
  • شاهین کرد,
  • جمشید مقدسی

DOI
https://doi.org/10.22078/pr.2020.4274.2934
Journal volume & issue
Vol. 31, no. 1400-2
pp. 17 – 39

Abstract

Read online

با کشف میادین بزرگ گاز ترش در سال‌های اخیر و کاهش قیمت گوگرد، به مشکلات عملیاتی و زیست محیطی روش‌‎های شیمیایی بازیافت گوگرد، عدم جذابیت اقتصادی این روش‌ها نیز افزوده گردیده است. راهکار جایگزین جهت دفع جریان مشکل‌ساز گاز اسیدی حاصل از فرآیندهای شیرین‌سازی گاز ترش، تزریق گاز اسیدی به سازندهای زمین‌شناسی است که نه تنها باعث حفاظت از محیط زیست در مقابل انتشار گازهای سمی و گلخانه‌ای خواهد شد، بلکه فرصت‌های جدیدی در زمینه ازدیاد برداشت مخازن نفت و گاز ارائه خواهد کرد. جذابیت‌های اقتصادی این روش و الزامات زیست محیطی تشدید شده در سال‌های اخیر منجر به اقبال بیش از پیش پژوهشگران به موضوعات مختلف تحقیقاتی در زمینه گازهای اسیدی گردیده است. با توجه به عدم وجود نوشتاری جامع در تاریخچه که بتواند به عنوان راهنمایی جامع و سریع در زمینه مطالعاتی گاز اسیدی در دسترس پژوهشگران علاقه‌مند به این حوزه باشد، در این نوشتار مروری با هدف روشن شدن چالش‌ها و الزامات پیش روی محققین در زمینه انتخاب تکنیک مطالعاتی و تجهیز آزمایشگاهی مناسب در پژوهش‌های گاز اسیدی، سعی داریم پس از پرداختن به برهم‌کنش‌های سنگ و سیال مخزن با گاز اسیدی و مکانیسم‌های محتمل آسیب سازند در پروژه‌های تزریق، به تبیین اهمیت آزمایش‌های سیلاب‌زنی مغزه به منظور شبیه‌سازی انتقال گاز اسیدی در سازندهای زمین‌شناسی و حوزه‌های تحقیقاتی قابل پژوهش با این آزمایش‌ها پرداخته و تجهیزات و تکنیک‌های آزمایشگاهی مطرح به منظور درک و مطالعه جریان چندفازی و پایش سیستم داخلی سنگ و سیال مخزن حین عملیات ازدیاد برداشت و ذخیره‌سازی گاز اسیدی را مورد بررسی، مقایسه و تحلیل قرار دهیم. در پایان ملاحظات خاص ایمنی مربوط به آزمایشگاه‌‌های مطالعاتی گاز اسیدی نیز ارائه خواهد گردید.

Keywords