مقایسه اثر کوتاه مدت ماساژ و موبیلیزیشن ناحیه پا بر تعادل پرستاران زن چاق 45-35 سال بیمارستان‌های دانشگاه تهران

Abstract

مقدمه و اهداف: چاقی یکی از چالش‌های سلامت عمومی در قرن حاضر است و علاوه بر اینکه عامل مهمی در بروز بیماری‌های متعدد جسمی است، می‌تواند در کاهش توانایی‌‌های حرکتی افراد نیز نقش قابل توجهی داشته باشد. کاهش تعادل و تغییر وضعیت بدنی از جمله مشکلات جسمی-حرکتی افراد چاق است که در نهایت می‌تواند عملکرد افراد را تحت تآثیر قرار دهد.ارایه سازوکارهایی جهت بهبود تعادل و پیشگیری از افتادن در افراد چاقمی‌تواند در کاهش عوارض ناشی از آننقش داشته ومتعاقب آن هزینه‌های تحمیل شده به جامعه نیز کاهش یابد. لذا این تحقیق با هدف بررسی و مقایسه اثر کوتاه مدت ماساژ و موبیلیزیشن ناحیه پا بر تعادل پرستاران زن چاق شاغل در بیمارستان انجام پذیرفت.مواد و روش ها:در این مطالعه نیمه تجربی، از بین پرستاران زن شاغل در بیمارستان‌های دانشگاه تهران،45 زن شاغل داوطلب، در محدوده سنی 35 الی 45 سال و شاخص توده بدنی 30 الی 40، با روش نمونه گیری غیر تصادفی در دسترس و هدفمند انتخاب شدند و پس از بررسی شرایط ورود و خروج به مطالعه، به‌‌صورت تصادفی به سه گروه 15 نفره ماساژ، موبیلیزیشن و کنترل تقسیم شدند. میانگین سن، قد، وزن و شاخص توده بدنی به ترتیب در گروه ماساژ (3/39 ± 38/73 سال سن)، (5/55 ± 154/67 سانتی‌متر قد)، (8/63 ± 79/50 کیلوگرم وزن)، ( 1/82 ± 33/28 شاخص توده بدنی)، در گروه موبیلیزیشن (3/09 ± 40/87 سال سن)، (6/72 ± 155/33 سانتی‌متر قد)، (8/34 ± 80/83 کیلوگرم وزن)، (1/88 ± 33/60 شاخص توده بدنی) و در گروه کنترل(3/00 ± 40/00سال سن)، (4/06 ± 155/80 سانتی‌متر قد)، (4/55 ± 80/63 کیلوگرم وزن)، (1/24 ± 33/28 شاخص توده بدنی) بوده است. شرکت کننده‌ها در گروه ماساژ: 20 دقیقه ماساژ کف پا و در گروه موبیلیزیشن: 20 دقیقه موبیلیزیشن ناحیه پا دریافت نمودند. مدت مداخله برای هر پا 10 دقیقه در نظر گرفته شد. شاخص تعادلی توسط دو آزمون‌ تعادلی ایستادن روی یک پا و آزمون بلند شدن و رفتن ارزیابی شد. آزمون تعادلی ایستادن روی یک پا برای پای راست و چپ انجام می‌پذیرفت. هر دو آزمون تعادلی در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون از شرکت کنندگان گرفته شد. در ابتدای جلسه از شرکت کننده‌ها دو آزمون تعادلی ایستادن روی یک پا و بلندشدن و رفتن (پیش آزمون) گرفته می‌شد و سپس بلافاصله بعد از اعمال مداخله ماساژ و موبیلیزیشن کف پا دوباره هر دو آزمون‌ تعادلی تکرار می‌شد (پس آزمون). جهت انجام عملیات آماری از نرم‌افزار SPSS ، ویرایش 21 استفاده شد و داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی (آنالیز واریانس یک سویه و کوواریانس و تست تعقیبی بنفرونی) آنالیز شدند.یافته ها: نتایج آزمون تحلیل واریانس یکطرفه نشان می‌دهد بین سه گروه ماساژ، موبیلیزیشن و کنترل در متغیرهای دموگرافیک تفاوت معنی‌داری دیده نشده است که حاکی از همگن بودن سه گروه مطالعه است. تحلیل واریانس یک‌طرفه همچنین نشان داده است که میانگین نمرات دو متغیر ایستادن روی یک پا در پای راست و چپ در دو گروه ماساژ و موبیلیزیشن به گروه کنترل در مرحله پس‌آزمون نسبت به مرحله پیش‌آزمون افزایش یافته است. نتایج برای آزمون بلند شدن و رفتن، کاهش نمره این متغییر را در گروه‌های ماساژ و موبیلیزیشن نسبت به گروه کنترل در مرحله پس‌آزمون نسبت به مرحله پیش‌آزمون نشان داده است. در آزمون تحلیل کوواریانس اثر ماساژ و موبیلیزیشن بر متغیر‌‌های ایستادن روی یک پا در پای راست و چپ و متغیر بلند شدن و رفتن، بررسی شده است که طبق جدول 1، نشان داده می‌شود. اثر متغیر پیش‌آزمون در هر سه آزمون ایستادن روی یک پا در پای راست و چپ و آزمون بلند شدن و رفتن معنی‌دار شده که می‌تواند بیانگر همبستگی معنی‌دار بین متغیر پیش‌آزمون و پس‌آزمون باشد (P0/05). این در حالی است که در گروه‌های ماساژ و کنترل، و موبیلیزیشن و کترل، در اجرای هر سه آزمون ایستادن روی یک پا در پای راست و چپ و آزمون بلند شدن و رفتن تفاوت معنی دار دیده می‌شود (P<0/05).

Keywords

• چاقی
• تعادل
• ماساژ
• موبیلیزیشن
• پرستاران زن