جستارهای اقتصادی (Mar 2010)
بررسی مسائل گذار به ابزار غیر مستقیم پولی در کشورهای اسلامی (بررسی فقهی اقتصادی)
Abstract
امروزه مهم ترین ابزار کنترل نقدینگی در کشورهای توسعه یافته استفاده از «عملیات بازار باز» است که طی آن بانک مرکزی به خرید و فروش دارایی های خود (عمدتاً اوراق بهادار) در بازارهای ثانویه می پردازد. لیکن در برخی کشورهای در حال توسعه به علت عدم توسعه بازارهای ثانویه، بانک های مرکزی برای کنترل نقدینگی با استفاده از «علمیات شبه بازار باز» به خرید و فروش این اوراق در بازارهای اولیه اقدام نموده اند تا بعد از توسعه بازارهای مالی بتوانند عملیات بازار باز را در بازارهای ثانویه به کار گیرند. در این مقاله با روش توصیفی ـ تحلیلی ضمن بررسی مسائل گذار و ویژگی های این عملیات جدید، برای گذار به عملیات بازار باز و حل مشکل فقهی پرداخت سود اوراق، ابزاری پولی با استفاده از عقود اسلامی «جعاله»، «قرض الحسنه» و «خرید و فروش» معرفی و از منظر اقتصادی و فقهی و مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج نشان می دهد که برای طراحی ابزار مذکور عقود مذکور قابلیت خوبی دارند
