نقش ترس و اضطراب در فرایند یادگیری زبان های خارجی: بر اساس بررسی میدانی آموزش زبان آلمانی در ایران

Abstract

ترس و اضطراب در کنار انگیزه و نگرش بخشی از فاکتورهای شخصیتی را تشکیل می‌دهند که در روند یادگیری زبان خارجی و زبان دوم مؤثر هستند. ترس زبانی یکی از انواع ترس‌های موقعیتی است و تأثیر آن بر روند یادگیری زبان خارجی مورد بررسی بسیاری از پژوهش‌گران قرار گرفته است. در این جستار، علاوه بر معرفی انواع ترس‌های مرتبط با یادگیری زبان خارجی و زبان دوم، به دنبال نشان‌دادن ارتباط میان میزان ترس و اضطراب با سطح زبانی هستیم. فرضیۀ پژوهش پیش‌رو بر این نکته تأکید دارد که هرچه زبان‌آموزان در سطح بالاتری از زبان قرار می‌گیرند، از میزان ترس آن‌ها کاسته می‌شود. برای دست‌یافتن به پرسش این پاسخ‌ها از مدل ارائه‌شده از سوی هورویتز و همکاران (1986) استفاده کردیم که برای سنجش میزان ترس در زبان خارجی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پرسشنامه در سه سطح A1 (سطح مبتدی)، B1 (سطح متوسط) و B2 (سطح بالای متوسط) در اختیار 45 زبان‌آموز در یکی از موسسات آموزش زبان آلمانی در ایران قرار گرفت. در هر یک از سطوح یادشده، 15 زبان‌آموز شرکت داشته‌اند. نتایج این پژوهش نشان داد که فرضیۀ مطرح شده مورد تأیید نیست. به این معنا که بالارفتن سطح زبانی لزوماً به کاهش میزان ترس و اضطراب زبان‌آموزان منجر نمی‌شود.

Keywords

• ترس
• اضطراب
• یادگیری زبان خارجی
• یادگیری زبان دوم
• زبان آلمانی
• انگیزه