Dini Araştırmalar (Jun 2015)
İsmail Sâdık Kemal’in Âsâr-I Kemâl’deki Hadisçiliği
Abstract
Bu çalışmamızda son dönem Osmanlı İslâm âlimlerinden İsmail Sâdık Kemal’e (ö. 1310/1892) ait Âsâr-ı Kemâl adlı eserde yer alan 1011 hadis çerçevesinde müellifin hadisçiliğini inceledik. Baştan sona Rasûlullah’a (s.a.) karşı oldukça saygı dolu ifadelerle bezenmiş bu eserinde yazar, çeşitli hadis kaynaklarından derlediği hadisleri Osmanlı Türkçesi ile manzum bir şekilde ve genellikle anlaşılır bir üslûpta tercüme etmiş, zaman zaman da kısa açıklamalar yapmakla yetinmiştir. Esere alınan 1011 hadisten yaklaşık % 86’sının sahâbî ravileri kaydedilmemiştir. Bu hayli yüksek bir orandır. Geriye kalan % 14’lük kısımda ise 44 farklı sahâbîden gelen 136 rivâyetin râvîleri verilmiştir. Kendilerinden en çok hadis nakledilen sahâbîlerin çoğunluğunun Ebû Hüreyre, Enes b. Mâlik, Abdullah b. Ömer, Hz. Âişe, Câbir b. Abdillah, Ebû Sa’îd el-Hudrî, Abdullah b. Mes’ûd ve Abdullah b. Abbas gibi “müksirûn”dan olması dikkat çekicidir. Yazar eseri daha fazla uzatmamak için senedleri vermediğini dile getirmiştir. Görebildiğimiz kadarıyla rivâyetler arasında sahih kaynaklardan derlenmiş ve kolaylıkla amel edilebilir hadisler çoğunlukta olmakla birlikte durumu oldukça şüpheli haberler de vardır. Bunlar hakkında yazar herhangi bir değerlendirme yapma ihtiyacı hissetmemiştir. Bize göre esere alınan hadis sayısının 1011 gibi oldukça kabarık bir rakam olması, hem okumayı hem de onlardan istifadeyi zorlaştırmıştır
Keywords