مطالعات شهری (Jan 2021)
تبیین عوامل طراحانه موثر بر شکل‌گیری بستر زندگی شبانه در فضاهای شهری (نمونه مورد مطالعه: خیابان کاشانی یزد)
Abstract
شهرها در جهان معاصر در حال دگرگونیاند که از مهمترین ابزارهای این تحول بهرهگیری از مؤلفه زمان و امتزاج آن با فرهنگ، هنر و فناوری در بازتولید فضاهای شهری است. امری که موجد پیدایش مفهوم زندگی شبانه و فضاهای شبانه شهری است. با توجه به اهمیت زمان در زندگی معاصر و تغییر ساختارهای زمانی به دلیل تغییر سبک زندگی، استفاده مطلوبتر از زمان در زندگی شهری در این فضاها میتواند تحقق یابد و سرزندگی حاصل از رخداد فعالیتهای روزانه در ساعات شبانه امتداد یابد. در شهر یزد فضاهای شبانه ترغیبکننده حضور بیشتر شهروندان در فضا به ویژه در فصول گرم خواهند بود و با توزیع زمانی تراکم جمعیت و نگهداشت آنها در فضا در بازه زمانی طولانیتر نشاط و سرزندگی شهر که در حال حاضر یکی از مهمترین دغدغههای مدیریت شهری است را ارتقا میبخشد. با علم به این موضوع که بستر فضای شبانه ملاحظات طراحانه خاص خود را میطلبد، هدف پژوهش تبیین عوامل و معیارهای مؤثر بر طراحی فضاهای شبانه است. بر این اساس، پس از استخراج معیارهای مؤثر از میان متون نظری و تجارب مرتبط، این معیارها با بهرهگیری از ترکیب روش کمی و کیفی، اولویتبندی و در خیابان کاشانی یزد ارزیابی شدند. در روش کمی به منظور اولویتبندی معیارها از ابزار پرسشنامه و آزمونهای کلموگروف_اسمیرنوف و فریدمن استفاده شده و در روش کیفی این معیارها با استفاده از تکنیکهای ارزیابی محیط (مشاهده، مصاحبههای باز، برداشت میدانی) در خیابان کاشانی یزد تحلیل شدند. براساس نتایج پژوهش ملاحظات طراحانه فضاهای شهری شبانه به دو دسته عوامل زمینهساز در ارتباط با جذب جمعیت و عوامل پشتیبان در ارتباط با چگونگی نگهداشت جمعیت در فضای شهری، دستهبندی میشوند. عوامل زمینهساز پتانسیل فضا برای ایجاد فضای شبانه هستند که با امتزاج با عوامل پشتیبان تقویت میشوند و نهایتاً با ارتقای کیفیت تجربه محیط موجب عملکرد صحیح فضای شبانه میشوند.
Keywords
