بررسی برخی از خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاهان نخل‌مرداب (Cyperus alternifolius)، وتیور (Chrysopogon zizanioides) و آلوئه‌ورا (Aloe vera) تحت آبیاری با پساب‌ شهری

Abstract

مقدمه: گیاه پالایی یک روش زیستی و مقرون به‌صرفه جهت حذف فلزات سنگین از خاک و محیط زیست آلوده می‌باشد و انتخاب گیاه مناسب به منظور گیاه پالایی با توجه به گسترش روز افزون آلودگی ها از جمله پساب های شهری، بسیار مهم است. مواد و روش ها: در این راستا آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار و به مدت 14 ماه در دانشگاه گیلان اجرا شد و شاخص انباشت فلزات (روی، کروم، سرب، مس، منگنز، نیکل، منیزیم) در سه گیاه نخل‌مرداب، وتیور و آلوئه‌ورا تحت تیمار پساب شهری اندازه گیری شد و برخی خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی این گیاهان نیز با هم مقایسه شدند. نتایج و بحث: نتایج نشان داد که تحت تیمار‌ پساب شهری شاخص انباشت فلزات (MAI) در گیاه وتیور و آلوئه ورا بیشتر از نخل مرداب بود. در هر سه گیاه مورد مطالعه شاخص های طول ریشه، طول اندام هوایی، زیست توده کل، شاخص جذب (UI) و شاخص تحمل (TI) نسبت به گیاه شاهد کاهش معنی داری داشتند و گیاه آلوئه ورا بیشترین درصد کاهش را داشت. همچنین بالاترین درصد افزایش در قند محلول کل، محتوی فنل کل، فلاونوئید کل، آنتوسیانین کل، تانن کل و درصد بازدارندگی رادیکال آزادDPPH در گیاه وتیور مشاهده شد. بنابراین می توان گفت از نظر خصوصیات انباشت فلزات و ویژگی‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی بررسی شده، گیاه وتیور موفق تر از بقیه بود.

Keywords

• فلزات سنگین
• شاخص انباشت فلز
• فلاونوئید کل
• فنل کل
• گیاه‌پالایی