بررسی شاخص‌های اپیدمیولوژیکی عقرب گزیدگی در مراجعین مرکز بهداشت شهرستان هفت گل: 91- 1390

Abstract

مقدمه: عقرب‌گزیدگی یکی از معضلات بهداشتی بسیاری از کشورهای گرمسیری و در حال توسعه است. در ایران خصوصاً در مناطق جنوب کشور عقرب‌گزیدگی از مهم‌ترین مسائل بهداشتی محسوب می‌گردد؛ به طوری که استان خوزستان از جمله مهم‌ترین کانون‌های عقرب‌گزیدگی در کشور محسوب می‌شود. این مطالعه جهت تعیین ویژگی‌های اپیدمیولوژیک افراد گزیده شده توسط عقرب در منطقه هفت گل استان خوزستان صورت پذیرفت.مواد و روش: این مطالعه از نوع مقطعی است و به بررسی داده‌های موجود در پرونده‌های بیماران مراجعه‌کننده به مرکز بهداشت شهرستان هفت گل استان خوزستان طی دو سال 90 و 91 پرداخته است. به این ترتیب که اطلاعات مربوط به هر بیمار از پرونده استخراج و در چک لیستی که بدین منظور آماده شده بود وارد شد. اطلاعات وارد نرم‌افزارSPSS نسخه 19شد و سپس با استفاده از روش‌های آمار توصیفی و آزمون‌های کای اسکوئر و فیشر تجزیه و تحلیل گردید.یافته‌ها: از بین 459 بیمار مورد بررسی 4/48% در سال 1390 و 6/51% در سال 1391 اتفاق افتاده بود و نسبت جنسی 52% مرد و 48% زن بودند، میانگین سن افراد مذکر 06/17±62/29و افراد مؤنث 4/17±02/32 سال بود. بیش‌ترین و کمترین درصد گزش به ترتیب متعلق به گروه سنی 29-20 ساله و 69-60 ساله بود، 7/39 درصد گزش‌ها در دست‌ها، 6/38 درصد در پاها، 1/5 درصد در سر و گردن و 5/16 درصد در ناحیه تنه اتفاق افتاده بود. بیش‌ترین شیوع عقرب‌گزیدگی از ماه خرداد تا شهریور گزارش شد. بیش‌ترین تعداد بیماران مورد مطالعه، در مناطق شهری سکونت داشتند. بیش‌ترین شغل در بین عقرب گزیده‌ها بین خانه‌دارها بوده است و از لحاظ نوع عقرب،4/52% عقرب زرد، 1/32% سیاه و 5/15% نامشخص بوده است.بحث و نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌ها، مردان بیشتر از زنان، گروه سنی جوان، دست و پاها و ساکنین مناطق شهری به ویژه در ماهای گرم سال با فراوانی نسبی بیشتر در معرض خطر گزش قرار دارند. لذا توصیه می‌شود آموزش‌های لازم به خانواده‌ها به خصوص ساکنین مناطق شهری در زمینه رعایت ایمنی و استفاده از پوشش مناسب هنگام راه رفتن داده شود.

Keywords

• اپیدمیولوژی
• عقرب گزیدگی
• مناطق شهری
• خوزستان