Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (Jun 2010)
SERMEKiLERiN DÜŞÜŞÜ
Abstract
Bennekiler; Abbasi yönetimi altında büyük bir nüfuz elde etmiş olan soylu bir İrau allcsidir. Aile; Belli'in batısında yer alan Nevbahar'ın Budist tapınağında nesiller boyu korumalık yapmış bir soya sahiptir. İslam fetihleri sonrası Bennekiler İslam dinine girdiler. Hiç kuşk.'llsuz dikkate değer ilk Benneki; Halid bin Berrnek'tir. (v.781/782) O, Abbasi daveti içerisinde Nuzara en-Nukaba teşkilatının bir üyesi ve Kahtebe bin Şebib yönetimindeki ordunun önemli komutanlarından biri idi. O, Kahtebe'nin askeri kampında ganimetierin paylaştmlrnası görevine tayin edildi. Ebu'IAbbas iktidara gelince, onun otoritesi, rolü ve konumu güçlendi. Böylelikle Sermekiler Abbasi yönetimi içerisinde hatın sayılır bir nüfuz elde ettiler. Halid'in oğlu olan Yahya bin Halid (v. 806), Halife Mehdi'nin (775-785) veziri ve Harun erReşid'in (786- 809) mürebbisi idi. Yahya'nın oğulları olan Fazi ve Cafer, Harun erReşid'in idaresinde üst düzey mevkilere geldiler. Fakat onlar (Bennekiler) gücün ve servetin zirvesinde iken yok edildiler. Sermekiler'in çöküşü ani ve acımasız idi. Aile Harun Reşid'in nazarında değerini kaybetti. 803 yılında halifenin emri ile Cafer bin Yahya idam edildi ve onun bedeni Bağdat köprüsü üzerinde teşhir edildi. Muhanırned bin Halid dışında diğer Bennekiler hapse atıldı ve mal varlıklarına el konuldu. 805 yılında Yahya ve 808 tarihinde ise Fazi zindanda öldüler. Daha sonra onların , taraflarlarmılan bir gurup sapkmlıkla suçlanıp, idam edildi. Bu trajedi İslam Tarihinde yer alan en muanırnalı hadiselerden biridir. Bu yüzden bu çalışmada Sermekiler'in çöküşünün nedenlerini açıklayacağız .