Pediatric Endocrinology, Diabetes and Metabolism (Jun 2009)
Insulinooporność w cukrzycy typu 1
Abstract
Insulina warunkuje transport glukozy do większości komórek ustroju. Zmniejszona odpowiedź komórek docelowych na działanie insuliny nosi nazwę zjawiska insulinooporności. Na zjawisko to wpływają zarówno czynniki genetyczne jak i środowiskowe. Najistotniejszy wpływ na progresję insulinoopor-ności ma styl życia wykreowany przez postęp cywilizacyjny. Współwystępowanie insulinooporności, otyłości, cukrzycy, nadciśnienia tętniczego i dysli-pidemii określane jest mianem zespołu metabolicznego. Zjawisko insulinooporności wiązano początkowo jedynie z otyłością i cukrzycą typu 2. Jednak kliniczne wykładniki insulinooporności stwierdza się również u wielu pacjentów z cukrzycą typu 1. Zmniejszoną wrażliwość tkanek na działanie insuliny łączy się ze zmniejszoną ilością miejsc wiązania insuliny oraz defektem jej postreceptorowego działania. Wykazano, iż zmniejszony wychwyt glukozy w ustroju, jest przede wszystkim następstwem zredukowanego wychwytu glukozy w mięśniach szkieletowych. Istnieją różne sposoby pomiaru insulinooporności, jednak wśród chorych na cukrzycę typu 1 nie każdy może mieć zastosowanie. Złotym standardem oznaczania wrażliwości tkanek na działanie insuliny jest metoda klamry hiperinsulinowej normoglikemicznej. Poszukuje się jednak innych sposobów oceny insulinooporności u pacjentów z cukrzycą typu 1, które byłyby łatwiej dostępne, prostsze i tańsze. W tym celu proponuje się wykorzystanie pośrednich wykładników oporności na działanie insuliny, korelujących z wynikami klamry euglikemicznej, takich jak: dane antropometryczne, cechy zespołu metabolicznego bądź markery reakcji zapalnej. Zjawisko insulinooporności w cukrzycy typu 1 jest niezwykle istotnym problemem, ponieważ zaobserwowano jej wpływ na rozwój przewlekłych powikłań schorzenia. Identyfikacja wykładników insulinooporności wśród pacjentów z cukrzycą typu 1 jest niezbędna do uzyskania lepszego wyrównania metabolicznego i profilaktyki przewlekłych powikłań schorzenia w tej grupie osób.