بررسی شاخص های مورفولوژیک و فیزیولوژیکی کشت مخلوط سه توده کنجد (Sesamum indicum)

Abstract

به منظور مطالعه اثر کشت مخلوط سه توده کنجد (سبزوار، کاشمر و کلات) به صورت درهم5 آزمایشی در سال 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. این آزمایش به صورت بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار که شامل 6 تیمار بود، انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل کشت خالص توده های مورد بررسی (1: سبزوار، 2: کلات و 3: کاشمر) و کشت مخلوط این توده ها شامل 1: سبزوار با کلات، 2: سبزوار با کاشمر و 3: کاشمر با کلات بود. توده های کنجد به صورت خطی در دو طرف پشته کشت شدند، بطوریکه در کشت مخلوط آن ها، این توده ها در خطوط جدا بر روی یک پشته قرار گرفتند. نتایج حاصل از آنالیز داده ها نشان داد که بیشترین عملکرد دانه در مخلوط توده های سبزوار با کاشمر (1029 کیلوگرم در هکتار) و سبزوار با کلات (1016 کیلوگرم در هکتار) بدست آمد و کمترین مقدار آن (7/770 کیلوگرم) در کشت خالص توده کلات مشاهده شد. تیمار مخلوط توده‌های سبزوار با کاشمر در سایر شاخص های مورفولوژیکی مثل ارتفاع بوته، تعداد گره ساقه، زیست توده تک بوته و تعداد شاخه در بوته، بیشترین مقدار را داشت. از نظر مقدار شاخص های فیزیولوژیکی نیز، بیشترین سرعت رشد محصول (CGR) در این تیمار مشاهده شد، همچنین این تیمار از نظر شاخص های دیگر مثل شاخص سطح برگ (LAI)، سرعت جذب خالص (NAR)، سرعت رشد نسبی (RGR) به همراه تیمار مخلوط توده های سبزوار با کلات دارای بیشترین مقدار نسبت به سایر تیمارها بودند و در این بین کشت خالص کلات در تمام شاخص ها کمترین مقدار را داشت. همچنین بیشترین مقدار عملکرد دانه و سایر شاخص های مورد مطالعه در کشت خالص توده های کنجد به ترتیب به ترتیب به توده های سبزوار، کاشمر و کلات تعلق داشت.

Keywords

• کشت مخلوط
• کنجد
• شاخص های فیزیولوژیک و مورفولوژیک