O nowy kształt współpracy Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie z bibliotekami b. ZSRR w zakresie księgozbiorów historycznych

Abstract

Autorka przedstawiła losy zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie (BUW) jako przykład wskazujący na konieczność współpracy międzynarodowej w zakresie informacji o księgozbiorach przemieszczonych i zagrabionych. Zasób BUW dwukrotnie w okresie zaborów był wywożony na tereny Rosji. Po raz pierwszy po powstaniu listopadowym do Petersburga, drugi – w ramach ewakuacji w 1915 r. Część zbiorów odzyskano w ramach rewindykacji w latach 1923-1935. Większość rewindykatów spłonęła w 1944 r. Z dawnych zbiorów BUW ocalała część, która pozostała na miejscu w Warszawie (nie w BN) oraz ta wciąż znajdująca się w zbiorach na terenie dawnego ZSRR. W efekcie polityki kulturalnej zaborcy dziś w zbiorach BUW znajdują się liczne rossika cenne dla badaczy z terenów b. ZSRR. Między innymi trafiły do niej dary z druków zbędnych bibliotek Moskwy i Petersburga: Cesarskiej, Sztabu Generalnego, Ermitażu i Akademii Nauk. Odtwarzanie zawartości i dziejów historycznych kolekcji wymaga dostępności do informacji o miejscu przechowywania księgozbiorów przemieszczonych i o stanie zbiorów. Brak polityki informacyjnej i współpracy na szczeblu międzynarodowym utrudnia, a nawet uniemożliwia pracę bibliotekarzy i uczonych. Autorka postuluje nawiązanie stałego, długoterminowego kontaktu roboczego pomiędzy BUW a wybranymi bibliotekami z terenów b. ZSRR.

Keywords

• księgozbiory historyczne
• księgozbiory przemieszczone
• księgozbiory zagrabione
• rewindykacja
• współpraca międzynarodowa
• rejestracja